İSLAM HASTANELERİ
advertisement
İSLAM HASTANELERİ • • • • • • • Bağdad 800 (?) Kahire 874 Bağdad 918 Bağdad 981 Şam 1154 Kahire 1284 Granada 1366 İSLAM HASTANELERİ • Buveyhi sultanı Adudüddevle tarafından Bağdatta Dicle nehri kenarında 981 yılında büyük bir hastane kuruldu. • Ahmet İsa (!?) 24 tabib, bir cerrah, bir kehhal ve bir baştabib; 1258’ de Moğollar tarafından tahrip edilene kadar işlevine devam etti. İSLAM HASTANELERİ • 1180’lerde İbn Cübeyr Burası çok eski bir şehir … Abbasi hilafetinin başşehri ve Kureyş kökenli imamların davet merkeziydi. Lakin onların inşa ettiği her şey mahvolmuş yalnızca ismi kalmıştır. Dicle nehrinden başka dikkat çekici bir özelliği yok. İSLAM HASTANELERİ • 1180’lerde İbn Cübeyr Bağdat’ın Dicle kenarındaki ünlü hastanesi her Pazartesi ve Perşembe günü hekimler teftiş yapıyorlar. Hastaların durumlarını kontrol edip almaları gereken ilaçları düzenlerler. Hizmetlerinde ilaç ve gıda hazırlayan hasta bakıcılar bulunur İSLAM HASTANELERİ • İbn Batuta 1330 Maristan diye adlandırılan devasa karaltı Dicleye bakan caddede yer alıyor. Maristan muazzam bir binadan geriye kalan köhne izler halinde mevcut şimdi. Şam Nureddin Hastanesi • Nureddin Mahmud Zengi Musul Atabegi İmameddin Zengi’nin oğludur. Nureddin Zengi önce Suriye’yi ele geçirmiş daha sonra Mısır’ı fethederek Fatımi egemenliğine son vermiştir. • 1154 yılında burada önemli bir hastane kurulduğunu kaynaklardan öğreniyoruz Nureddin Bimaristanı Nureddin Bimaristanı 20. yüzyıla kadar işlevi devam etmiş sonra Üniversite hastanesine dönüştürülmüş Nureddin Bimaristanı • İbnü’l-Esir (1233) bu hastanede muayane ve tedavi olmuş. Fakirlere ücretsiz tedavi ve ilaç verildiğinden bahsediyor. • Safedi (ö.1366), Başhekim El-Muhammedeyn, hastanenin içinde yaşıyor, hasta vizitleri,tedavileri…. NUREDDİN BİMARİSTANI • 1180’lerde İbn Cübeyr Şam’da eski ve yeni olmak üzere iki büyük hastane var. Hastabakıcıların ellerinde hastaların adları ile almaları gereken ilaç gıdaların listesi bulunuyor. Doktorlar her gün hastaneye gelerek vizit yaparlar. Hastanede kapalı tutulan deliler için de tedavi uygulanır, bunların hepsi zincirlidir. …. Bu hastane ve medreseler İslam dünyasının övünç kaynaklarıdır. Nureddin Bimaristanı • İbni Batuta (1330’lar) bu hastaneden sadece bir cümle ile bahsetmiş. Bunun meşhur ve büyük bir hastane olduğundan bahsediyor ve yeryüzünden bu kadar güzel yapılmış bir hastane yoktur diyor. Nureddin Hastanesi Nureddin Hastanesi • Hastanenin bir vakfiyesi olduğu söyleniyor ama bu metin ulaşılabilir değil ! • Hastanede gecelemek sadece fakirlere tanınan bir hakmış ! Mansuri Bimaristanı (Kalavun hastanesi) • Memluk sultanı Melik Mansur Kalavun tarafından 1284 yılında inşa ettirilmiştir. Rivayete göre kendisi bir ara hastalanıp Şam’daki Nureddin hastanesinde yatıp tedavi görmüş ve onun benzerini Kahire’de yaptırmıştır. • Oldukça uzun ve ayrıntılı bir vakfiyesi var. Hastalıklara göre farklı bölümler ayrılmış: Ateşli hastalıklar, göz hastalıkları, cerrahi vakalar, akıl hastaları. Mutfaklar, depolar ve tuvaletler. Baş hekim ve hekim odaları. Kalavun hastanesi Kalavun Hastanesi İSLAM HASTANELERİ • 1180’lerde İbn Cübeyr İskenderiye’de hastaların kaldığı ve hekimlerin gelerek hastaları tedavi ettiği hastane Kahire’de bir deliler hastanesi İSLAM HASTANELERİ • 1180’lerde İbn Cübeyr Ziyaret ettiği pek çok yerde hastaneden bahsediyor ama bunlarla ilgili bilgi vermiyor. Humus’ta yaşlılardan birine burada da çevredekiler gibi bir akıl hastanesi olup olmadığını soruyor Yaşlının verdiği cevap şöyle: Humus’un tümüyle bir akıl hastanesidir, halka bakarak da buna hüküm verilebilir
