SOSYOLOJ ANAB L M DALI DOKTORA PROGRAMI ZORUNLU

SOSYOLOJİ ANABİLİM DALI DOKTORA PROGRAMI ZORUNLU DERSLER
Dersin
Kodu
SOS70..
SOS681
SOS601
SOS603
SOS605
SOS607
SOS609
SOS611
SOS613
SOS615
SOS617
SOS619
Dersin Adı
T
U
K
ECTS
Dersin
Kodu
SOS70..
SOS682
Uzmanlık Alan Dersi
Seminer I
Tez Çalışması
8
0
0
0
2
0
0
0
0
5
2
25
Risk Toplumu ve Siyasal
Eylem
20. Yüzyıl Türkiye Siyaseti
Tartışmaları
Küreselleşen Dünyada Din
ve Terörizm
Yerel Siyaset ve Siyasal
Katılım
Hukuk Felsefesi
Görme Biçimleri
Yeni Bir Göç Türü ve
Değişme Aracı olarak
Turizm
Sosyal Bilimler Felsefesi I
Toplumsal Düzen Problemi
3
0
3
3
0
3
7
SOS604
3
0
3
7
SOS606
3
0
3
7
SOS608
3
3
3
0
0
0
3
3
3
7
7
7
SOS610
SOS612
SOS614
3
3
0
0
3
3
7
7
SOS616
SOS618
3
0
3
7
SOS620
SOS621
3
0
3
7
SOS622
SOS623
Çağdaş Feminist Teori
3
0
3
7
SOS624
SOS627
SOS629
Kent ve Kültür
Osmanlı Sanayi
3
3
0
0
3
3
7
7
SOS628
SOS630
SOS631
Yönetim Felsefesi
3
0
3
7
SOS632
SOS633
Emek ve Çalışma Süreçleri
3
0
3
7
SOS634
SOS635
Farklılaşma, Ayrımlaşma ve
Eşitsizlik Alanı Olarak Kent
Uluslararası Sosyo-Politik
İlişkiler I
Günümüz Sivil Toplum
Hareketlerinin Sosyolojik
Analizi I
Toplumsal Cinsiyet ve
Kültür Araştırmaları
3
0
3
7
SOS636
3
0
3
7
SOS638
3
0
3
7
SOS640
3
0
3
7
SOS642
Türkiye’de Çağdaş Türk
Düşünce Tarihi I
Feminist Epistemoloji
3
0
3
7
SOS644
3
0
3
7
SOS646
SOS639
SOS641
SOS643
SOS647
T
U
K
ECTS
Uzmanlık Alan Dersi
Seminer II
Tez Çalışması
8
0
0
0
2
0
0
0
0
5
2
25
3
0
3
7
Modern Sonrası Toplumda
Din ve Sekülerleşme
21. Yüzyılda Siyaset ve
Toplum
Siyasal Parti Üyeliği ve
Aktivizmi Araştırmaları
Sosyo-Kültürel Analiz
Suç Analizi
İletişim ve Toplum: Güncel
(Aktüel) Gelişmeler
3
0
3
7
3
0
3
7
3
0
3
7
3
3
3
0
0
0
3
3
3
7
7
7
Sosyal Bilimler Felsefesi II
Gündelik Hayatın
Sosyolojileri ve Sosyolojisi
Makro Mikro Sosyoloji
Tartışmaları
3
3
0
0
3
3
7
7
3
0
3
7
Türk Eğitim Sisteminde
Yenileşme Sorunları
İnsan Hakları ve Demokrasi
Eğitiminde Yeni Yönelimler
Nicel Veri Analiz Teknikleri
Türkiye’de Toplumsal
Farklılaşma ve Bütünleşme
Sorunları
Türkiye Tarihinin Sosyolojik
Analizi
Gelişme ve Kalkınma
Sorunları
21. Yüzyılda Sınıf Politikaları
ve Sosyolojisi
Uluslararası Sosyo-Politik
İlişkiler II
Toplumsal Farklılaşma
Teorileri
3
0
3
7
3
0
3
7
3
3
0
0
3
3
7
7
3
0
3
7
3
0
3
7
3
0
3
7
3
0
3
7
3
0
3
7
Günümüz Sivil Toplum
Hareketlerinin Sosyolojik
Analizi II
Aile ve Evlilik
3
0
3
7
3
0
3
7
Türkiye’de Çağdaş Türk
Düşünce Tarihi II
Sosyolojik Açıdan Yoksulluk,
Yaşam Kalitesi ve
Azgelişmişlik
Feminist Metodoloji ve
Araştırma Teknikleri
3
0
3
7
3
0
3
7
3
0
3
7
SEÇMELİ DERSLER
7
SOS602 Kimlik ve Aidiyet Tartışmaları
Türkiye’de Sosyolojik
Yönelimler ve Sosyolojinin
Sorunları
Avrupa Eğitim Sistemleri
SOS637
Dersin Adı
SOS649
Söylentiler, Dedikodu ve
Şehir Efsaneleri
3
0
3
7
SOS648
SOS651
Dünyada ve Türkiye’de
Çevreci Hareketler
3
0
3
7
SOS650
SOS653
SOS655
SOS657
SOS659
SOS661
SOS663
SOS665
SOS667
SOS669
SOS671
Sosyal Bilimlerde YapıFaillik Tartışması
Yeni Üretim/Yönetim
Teknikleri ve İşgücü
Sanat ve İletişim Aracı
Olarak Dünya Sineması
Dünya’da Sivil Toplum
Hareketlerinin Sosyolojik
Analizi
Yoksulluk ve Türkiye’de
Sosyal Politika
Küreselleşme ve Yerel
Kimlikler
Modernleşme ve Alternatif
Modernleşme
Kapitalizm, Sağlık ve İktidar
Toplumsal Eşitsizlik ve
Etnisite
Toplumsal Değişme ve
İktidar İlişkileri Bağlamında
Sanat Sosyolojisi Çalışmaları
3
0
3
7
SOS652
3
0
3
7
SOS654
3
0
3
7
SOS656
3
0
3
7
3
0
3
7
SOS660
3
0
3
7
SOS662
3
3
0
0
3
3
7
7
3
0
3
7
3
0
3
7
SOS658
SOS664
SOS666
SOS668
Risk Toplumu, Belirsizlikler
ve Güven Erozyonu
Bilgi Teknolojileri, e-Devlet
ve e-Demokrasi
Küreselleşme ve Endüstriyel
İlişkilerdeki Dönüşüm
Toplumsal Yapı Analizleri
Sanat ve İletişim Aracı Olarak
Türk Sineması
Türkiye’de Siyaset ve Sivil
Toplum
Yoksulluğun Küreselleşmesi
ve Yeni Yoksulluk
Ortadoğu, İslam Ve
Oryantalizm
Toplumsal Sınıf Ve Kültür
Tartışmaları
3
0
3
7
3
0
3
7
3
0
3
7
3
0
3
7
3
0
3
7
3
0
3
7
3
0
3
7
3
0
3
7
3
0
3
7
SOS670
Modernleşme Ve Eğitimin
Sosyo-Kültürel Temelleri
3
0
3
7
SOS672
Halk Şenlikleri Işığında
Toplumsal İlişkiler Ve Kültür
Çözümlemeleri
3
0
3
7
Sosyoloji Anabilim Dalı Doktora Ders İçerikleri
SOS 601 Risk Toplumu ve Siyasal Eylem (3 0 3)
Doç. Dr. K. DELİBAŞ
Endüstri toplumundan risk toplumuna, kültür ve risk toplumu kuramları (M. Douglas, Giddens, Lash, U.
Beck), kozmopolit bir toplum olarak dünya risk toplumu (Giddens), çevreci, anti nükleer ve savaş karşıtı
hareketlerin risk toplumu ekseninde incelenmesi. Risk toplumu ve kültürel otoritenin parçalanması sorunu,
Risk toplumunda kollektif eylem gibi konular incelenecektir.
SOS 602 Kimlik ve Aidiyet Tartışmaları (3 0 3)
Doç. Dr. K. DELİBAŞ
Kimlik ve kimliğin gücü, çağdaş kimlik teorileri (Giddens, Bauman, Castells). kollektif kimlik, dinsel
kimlik, kültürel kimlik kavramları. Etnik kimlik tartışmaları ve etnik ayrışımlar, Modern ve endüstri sonrası
toplumlarda ben ve kimlik tartışmaları. Küreselleşme ulus ve uluslaşma. Ağ toplumları ve kimlik, kimlik ve
yeni sosyal hareket teorileri, Kimlik ve dini hareketler, küreselleşme, yeniden kabileleşme (retribalization)
ve sosyal dayanışmanın geleceği.
SOS 603 20. Yüzyıl Türkiye Siyaseti Tartışmaları (3 0 3)
Yrd. Doç. Dr. E. B. ADAŞ
II. Meşrutiyet döneminde siyasal yapı, siyasal akımlar ve etkileri, cumhuriyetin kuruluşu ve siyasal
temelleri, 1923’den 1950’ye sosyal yapı ve siyasal iktidarın dağılımı. Çok partili döneme geçişin siyasal
sosyolojik temelleri, DP iktidarı ve 1960 askeri darbesi. Yeni toplumsal sınıflar ve solun yükselişi, siyasal
parti sistemi, yükselen toplumsal muhalefet, 1980 ve sonrasında siyasetin yeniden sınırlandırılması, soğuk
savaşın bitişi Türkiye’ye yansımaları.
SOS 604 Modern Sonrası Toplumda Din ve Sekülerleşme (3 0 3)
Doç. Dr. K. DELİBAŞ
Modernitenin yükselişi, doğa ötesi gücün erozyonu, din, etnisite ve toplumsal değişim, Endüstri sonrası
dönemde din ve toplumsal yaşam, Sekülerleşmeyi yeniden düşünmek (Bruce ve Martin), küresel bağlamda
dini ve sekülerleşme, dindarlığın değişen anlamları, dindarlık, değerlerin yayılması olarak din, çaşdaş
sosyal teori ve din konuları incelenecektir Habermas’ın yaşam dünyaları kavramını din ve siyaset
bağlamında tartışmak, fundamentalist hareketler: İslamcı, Hıristiyan, Yahudi fundamentalizmi.
Fundamentalizmler arası çatışma (T. Ali), İdeolojinin sonu ve dinin yeniden siyasalaşması.
SOS 605 Küreselleşen Dünyada Din ve Terörizm (3 0 3)
Doç. Dr. K. DELİBAŞ
Küreselleşme teorileri, küreselleşmenin çevre ülkeleri üzerindeki sosyal, ekonomik, kültürel ve siyasal
etkileri. Harvey ve Furedi’nin yeni emperyalizm tartışmaları, Terör, terörizm ve teröristler (C. Tilly),
Terörizmin geometrisi, küreselleşme ve terörizm ilişkisi, küreselleşme terörizmi nasıl ve neden besliyor,
terörizm ve küreselleşmenin geleceği tartışılacak.
SOS 606 21. Yüzyılda Siyaset ve Toplum (3 0 3)
Doç. Dr. K. DELİBAŞ
21. Yüzyılda siyaseti yeniden değerlendirmek, yükselen yeni sağ ve neo-liberalizmin sonuçları nı tartışmak,
post modern felsefe ve kültürel otoritenin parçalanması sorunu, tıkanan siyaset ve alternatif sorunu, politik
aktörü yeniden düşünmek, nasıl bir siyaset mümkünü tartışmak.
SOS 607 Yerel Siyaset ve Siyasal katılım (3 0 3)
Yrd. Doç. Dr. G. DEMİRİZ
Yerel yönetimi ve siyaseti yeniden düşünmek, küreselleşme ve yerelleşme bağlamında yerel hükümetler,
küreselleşmenin ulus devlet’e etkileri, merkezi hükümetler ve siyasetin yerelleşmesi, sivil toplum ve yerel
yönetim ilişkileri, demokrasi açığı sorununu çözmede yerel yönetimin rolü tartışılacak.
SOS 608 Siyasal Parti Üyeliği ve Aktivizmi Araştırmaları (3 0 3)
Doç. Dr. K. DELİBAŞ
Siyasal katılım ve siyasal partiler, endüstri toplumlarında siyasal partiler, ideolojiler ve partiler, endüstri
sonrası toplumlarda siyasal parti sistemi ve partilerin değişen fonksiyonları, dünden bu güne siyasal parti
üyeliği ve aktivizmi, 21. yüzyılda aktivizmi yeniden canlandırmak, parti aktivizmi ve rolleri, kitle iletişim
çağında aktivistlere ihtiyaç duymak gibi konular tartışılacak.
SOS 609 Hukuk Felsefesi (3 0 3)
Yrd. Doç. Dr. Ş. ÖZKAN
Hukuk felsefesinin temel sorun alanları (adalet, hukukun özü, hukuki muhakeme, hukukta yorum, irade
özgürlüğü, toplumun meşru müdafaa hakkı v.b.) ve temel yaklaşımları (farklı dönemlerde doğal hukuk
akımı, Tarihçi Hukuk Okulu, faydacı ahlâk ve hukuk teorisi, hukukî pozitivizm, hukuki realizm,
fenomenolojik hukuk, varoluşçu hukuk).
SOS 610 Sosyo-Kültürel Analiz (3 0 3)
Yrd. Doç. Dr. Ş. ÖZKAN
Klasik ve çağdaş etnografiler ve seçilecek diğer araştırma metinleri üzerinde yoksulluk kültürü, kurumsal
farklılaşma v.b. kültürel kavram alanları ve ilgili yapısalcı, post yapısalcı, yorumsamacı çerçeveler
yönünden değerlendirmeler.
SOS 611 Görme Biçimleri (3 0 3)
Yrd. Doç. Dr. Ş. ÖZKAN
Göstergebilim, yapısalcılık, post yapısalcılık gibi kuramsal yaklaşımlardan hareketle edebiyat, tiyatro,
sinema alanlarındaki yapıtlara ilişkin analizler.
SOS 612 Suç Analizi (3 0 3)
Yrd. Doç. Dr. Ş. ÖZKAN
Bilimsel, yargısal içtihatlar ve kuramsal çerçevelerden hareketle suç olgusunun farklı görünümleri üzerine
değerlendirmeler.
SOS 613 Yeni Bir Göç Türü ve Değişme Aracı Olarak Turizm (3 0 3)
Prof. Dr. G. DEMİR
Günümüzde hem dünya hem de Türkiye’de yeni bir göç hareketi olarak turizme dayalı göç; turizm
kentlerinin hızlı büyümesinin getirdikleri; işgücü merkezleri olarak turizm kentlerinin ve buralara göçün
genel karakteristiği; diğer güç türlerinden ayrılan tarafları; gelecekte bu sürecin nasıl devam edeceğine
ilişkin görüşler; turizm hareketinin sosyal yansımaları; toplumsal ilişkilerdeki rolü ve bu ilişkilere dayalı
olarak ortaya çıkan etkileşimlerle beraberinde getirdiği değişimler ve bu temelde Türkiye’de yaşananlar.
SOS 614 İletişim ve Toplum: Güncel (Aktüel) Gelişmeler (3 0 3)
Prof. Dr. G. DEMİR
İletişimin toplumdaki yeri ve medyanın günümüz toplumlarında oynadığı rolden hareketle medya-devlettoplum ilişkilerinin irdelenmesi; “iletişim toplumu”nu anlama ve anlamlandırma çabaları; bu
sürecin/gelişmelerin uluslar arası ilişkilere olan etkilerinin sosyo-kültürel bakımdan değerlendirilmesi.
SOS 615 Sosyal Bilimler Felsefesi I (3 0 3)
Doç. Dr. Ü. TATLICAN
Felsefe ve sosyal bilimler; bilimde empirizm ve pozitivizm; empirizm ve Pozitivizmin Bazı Problemleri;
empirizme bazı alternatifler: Marksizm ve bilim, Weber, Merton ve bilim sosyolojisi, tarihsel epistemoloji
ve yapısal Marksizm, Kuhn’dan ‘Güçlü Program’a, toplumsal cinsiyet ve bilim; Yorumcu Yaklaşımlar:
Weber’in sosyal bilimlerin amaçları tartışması, Weber’in metodolojisi, nesnellik ve değerden arınıklık,
fenomenoloji, rasyonel seçim teorisi, pragmatizm ve sembolik etkileşimcilik, nedenler ve gerekçeler,
bireycilik, bütüncülük ve işlevsel açıklama.
SOS 616 Sosyal Bilimler Felsefesi II (3 0 3)
Doç. Dr. Ü. TATLICAN
Hermeneutik: Peter Winch: felsefe ve sosyal bilim, dil, oyunlar ve kurallar, diğer toplumları anlama,
Alisdair MacIntyre: anlatılar ve topluluklar, hermeneutik: Hans Georg Gadamer; Eleştirel Rasyonalite:
Hegel, Marx ve Diyalektik, aydınlanmanın diyalektiği, ideoloji, Habermas: özgürleşmeci bilimin imkânı,
eleştirel teori ve dilsel dönüş; eleştirel realizm ve sosyal bilimler: realizm ve doğa bilimleri, deneyler,
yasalar ve mekanizmalar, tabakalaşmış olarak gerçeklik, farklılaşmış olarak gerçeklik: kapalı ve açık
sistemler, realizm ve sosyal bilim, eleştirel realizm ve insanî özgürleşme; feminizm, bilgi ve toplum:
nesnellik ve kültürel çeşitlilik, feminist politikalar ve toplumsal bilgi, feminizm ve epistemoloji,
postmodern feminizm; post-yapısalcılık ve postmodernizm: Foucault, Derrida, postmodernizm.
SOS 617 Toplumsal Düzen Problemi (3 0 3)
Doç. Dr. Ü. TATLICAN
‘Toplum Nasıl Mümkündür?’ sorusunun, kavramı ilk kez kullanan siyaset felsefecisi Thomas Hobbes’tan
itibaren, klâsik dönemde Emile Durkheim, modern dönemde Talcott Parsons üzerinden ele alınması.
Problemin ayrıca Yapısalcılık ve Yapısal İşlevselcilik gibi makro yaklaşımların yanı sıra, Sembolik
Etkileşimcilik, Fenomenolojik Sosyoloji, Etnometodoloji gibi mikro yaklaşımlar açısından da gelişiminin
izlenmesi, günümüzde Anthony Giddens, Niklas Luhmann, Jeffrey Alexander, Randall Collins gibi
sosyologlar ve sistemler teorisi bağlamında tartışılması.
SOS 618 Gündelik Hayatın Sosyolojileri ve Sosyolojisi (3 0 3)
Doç. Dr. Ü. TATLICAN
Gündelik hayata sosyolojik yaklaşımların (Rasyonel Seçim Teorisi, Sembolik Etkileşimcilik, Dramaturgi,
Fenomenolojik Sosyoloji, Etnometodoloji, Yapılaşma Teorisi, Feminist Teori) aracılığıyla teorik bir
çerçeve çizildikten sonra, gündelik hayatın farklı alanlarının yüz yüze karşılaşmalar ve bu karşılaşmaların
yapılanması ve yeniden-üretiminin analizi.
SOS 619 Türkiye’de Sosyolojik Yönelimler ve Sosyolojinin Sorunları (3 0 3)
Türkiye’de sosyolojinin başlangıcı ve bu süreçte etkili olan sosyal, siyasal ve tarihsel koşullar, Türkiye
Cumhuriyeti’nin özel tarihsel koşullarından sosyolojik yönelimlerin, metotların etkilenme şekilleri, Türk
sosyolojisine yön veren temel öneme sahip sosyologlar, Türkiye’de sosyolojisinin önündeki çeşitli
sorunlar, Türkiye sosyolojisinde yöntem sorunu.
SOS 620 Makro ve Mikro Sosyoloji Tartışmaları (3 0 3)
Doç. Dr. Ü. TATLICAN
Sosyolojideki makro ve mikro yaklaşımların Talcott Parsons, Sembolik Etkileşimcilik, Fenomenoloji,
Etnometodoloji, Michael Foucault, Norbert Elias bağlamında tanıtılmasından sonra, bu düalizmi Anthony
Giddens, Pierre Bourdieu, Dorothy Smith, Randall Collins, Richard Münch ve Jeffrey Alexander, Erving
Goffman, Habermas, Nicos Mouzelis ve Margaret Archer’ın çözme girişimlerinin tartışılması.
SOS 621 Avrupa Eğitim Sistemleri (3 0 3)
Reform, Rönesans, Demokrasi Öncesi Eğitim, 17. Yüzyılda Sanayi Devrimi, Fransa, Almanya, İngiltere,
İtalya, İspanya’ nın eğitim sistemleri.
SOS 622 Türk Eğitim Sisteminde Yenileşme Sorunları (3 0 3)
Yenileşmeyi etkileyen faktörler, nüfus, okur-yazarlık, zorunlu eğitimin süresi, mesleki eğitimin sorunları,
yüksek öğretimin sorunları, Avrupa Birliği sürecinde eğitim, kentleşme, kolektif çalışma, para,
otomatizasyon, girişimcilik, yaşam boyu eğitim.
SOS 623 Çağdaş Feminist Teori (3 0 3)
Yrd. Doç. Dr. G. DEMİRİZ
Post-modern ve Post-yapısalcı teorilerin etkileri (1990’ların başındaki tartışmalar); post-modern tartışmalar;
psiko-analitik ve felsefi açıdan cinsiyet farklılıkları; feminist teoriyi bir disiplin haline getirmek; toplumsal
cinsiyet ve bilim tartışmaları; politik teori ve feminist teori; Batılı ve diğer feminizmler arasındaki ilişki.
SOS 624 İnsan Hakları ve Demokrasi Eğitiminde Yeni Yönelimler (3 0 3)
Doç. Dr. Y. KILIÇ
Temel kavramlar, başlıca demokrasi anlayışları, çağdaş demokrasi ilkeleri, din-bilim-laiklik-demokrasi,
insan hakları ile ilgili başlıca yasal metinler, insan hakları ve demokrasi, eğitimin aile ve okul kademeleri
içinde ele alınışı, konu ile ilgili etkinlikler ve uygulama sonuçlarının değerlendirilmesi.
SOS 627 Kent ve Kültür (3 0 3)
Prof. Dr. G. DEMİR
Toplumların varlıklarının somut göstergesi ve soyut kavramların fiziki karşılığını bulduğu yaşam alanları
olan kentlerin toplumsal hafızalar üzerindeki etkisi; kültür inşasındaki rolü; zaman-mekân ve toplum ilişkisi
içinde/üzerindeki belirleyici etkisi; kentin kültüre olan katkısı.
SOS 628 Nicel Veri Analiz Teknikleri (3 0 3)
Yrd. Doç. Dr. G. DEMİRİZ
Genel istatistik bilgisi, İstatistiksel kara verme süreci, Tablolaştırma, Tabloların okunması, Grafik
teknikleri, SPSS gibi programların uygulanması.
SOS 629 Osmanlı Sanayi (3 0 3)
Osmanlı sanayine genel bakış, Avrupa ve Avrupa dışı ön-endüstri dönemi, Üretim ilişkileri ve terminoloji,
Dokuma sanayi, İngiliz Sanayi Devrimi, Sanayi devriminin Osmanlı İmparatorluğundaki yansımaları,
Günümüze kadar gelen tarihi Osmanlı fabrikaları, 1915 Sanayi istatistiklerinin Anlamı, Balkanlardan ve
Anadolu’dan iki işletmenin monografisi, Sanayi kentleri ve modernleşme, Sanayi devrimine geçiş
tartışmaları.
SOS 630 Türkiye’de Toplumsal Farklılaşma ve Bütünleşme Sorunları (3 0 3)
Prof. Dr. G. DEMİR
Toplumda geçmişten gelen ve değişme süreci içinde ortaya çıkan sosyal ve kültürel farklılaşmaların,
toplumsal bütünleşme konusunda yol açtığı sorunlar ve toplumsal bütünleşme ile gelişme arasındaki
ilişkiler.
SOS 631 Yönetim Felsefesi (3 0 3)
Yrd. Doç. Dr. Ö. BALKIZ
Yönetim Düşüncesinin tarihsel süreçte ele alınma biçimleri; toplumsal yapı ile örgüt yapıları arasındaki
ilişkilerin bütünlük içinde taşıdığı anlam; dönemsel değerlendirmeler.
SOS 632 Türkiye Tarihinin Sosyolojik Analizi (3 0 3)
Yrd. Doç. Dr. G. DEMİRİZ
Osmanlı birikimi; Batının etkisi ve modernleşme çabaları; Ulus devletin kurulması ve yeni dönüşümler;
Çok partili dönem ve yeniden yapılanma; 80’lerin önemi, 83 seçimleri ve doğurguları; Yeni ekonomik
tercihler ve küreselleşme; Küreselleşmenin Türkiye üzerindeki yansımaları ve ulusal politikalardaki
değişim; Sivil alanda yaşananlar; AB’ye uyum süreci ve demokratikleşme çabaları.
SOS 633 Emek ve Çalışma Süreçleri (3 0 3)
Prof. Dr. G. İÇLİ
(Pamukkale Üniversitesi)
İnsanlığın yaşama, çalışma ve düşünme biçimlerini etkileyen dönüşümlerin toplumsal, ekonomik ve
kültürel boyutları. Toplumsal değişime açısından bireylerin çalışma ilişkileri; post-endüstriyel çağı
irdeleyen literatür.
SOS 634 Gelişme ve Kalkınma Sorunları (3 0 3)
Yrd. Doç. Dr. E. B. ADAŞ
Gelişme ve kalkınma sorunlarını açıklama ve kavramsallaştırmada karşılaşılan güçlükler; modernleşme
kuramlarına karşı, eleştirel bağımlılık kuramlarının ortaya çıkışı ve özellikleri; gelişme ve kalkınma
sorununda iktisadi, toplumsal ve siyasal etkinliklerin bütünsel çözümlemesi.
SOS 635 Farklılaşma, Ayrımlaşma ve Eşitsizlik Alanı Olarak Kent (3 0 3)
Doç. Dr. H. TÜZEN
(Pamukkale Üniversitesi)
Kavramsal çerçeve; sosyal, ekonomik, politik ve kültürel dinamikler; kentsel segregasyon, yeni tür eşitsizlik
rejimleri, prekarya vb. yenilikçi sosyoloji nosyonları; David Harvey, M. Castells vb. düşünürler.
SOS 636 21. Yüzyılda Sınıf Politikaları ve Sosyoloji (3 0 3)
Prof. Dr. G. İÇLİ
(Pamukkale Üniversitesi)
Bir gerçeklik olarak sınıf olgusu; sosyal teori ve sınıf olgusu; son dönem sınıf kuramları.
SOS 637 Uluslararası Sosyo-Politik ilişkiler I (3 0 3)
Yrd. Doç. Dr. R. SAM
(Pamukkale Üniversitesi)
Türkiye’nin diğer ülkelerle stratejik ilişkisi; bu ilişkilerin neden olduğu sıkıntılar ve politik açmazlar;
Türkiye'nin jeostratejik oyunculuğu ve jeopolitilk eksendeki konumu.
SOS 638 Uluslararası Sosyo- Politik İlişkiler II (3 0 3)
Yrd. Doç. Dr. R. SAM
(Pamukkale Üniversitesi)
Weimar Üçgeni, Şanghay Beşlisi, Avrasya Balkanları, Asya Kaplanları, Kadiş, Avrupa Birliği, Gümrük
Birliği vb. oluşumlar.
SOS 639 Günümüz Sivil Toplum Hareketlerinin Sosyolojik Analizi I (3 0 3)
Doç. Dr. H. TÜZEN
(Pamukkale Üniversitesi)
Sivil toplum hareketleri; bu hareketlerin yarattığı entelektüel canlılık ve paradigma değişimi;
demokratikleşme ve yeni bir politik kültür oluşturma açısından önemleri.
SOS 640 Toplumsal Farklılaşma Teorileri (3 0 3)
Prof. Dr. G. İÇLİ
(Pamukkale Üniversitesi)
Temel toplumsal değişme teorileri; Anthony Giddens, Ulrich Beck, Pierre Bourdieu ekseninde klâsik
modernleşme teorileri ve yakın dönem çalışmalar; sosyal, kültürel ve ekonomik değişme kavramları.
SOS 641 Toplumsal Cinsiyet ve Kültür Araştırmaları (3 0 3)
Yrd. Doç. Dr. T. ERDOĞAN
(Pamukkale Üniversitesi)
Dünyada ve Türkiye’de cinsiyet rejimine ilişkin uygulama ve kurumsal politikalar; modernleşme süreci ve
toplumsal cinsiyet yapılanmaları; eşitlik mücadelesi ve politikaların gelişimi, tarihçesi ve akademik
çalışmalar ile toplumsal örgütlenme alanına yansıma biçimleri; akademik feminizmin tarihçesi ve
özellikleri; toplumsal cinsiyet ve kadın çalışmalarına yön veren temel yaklaşım, kuramsal yönelim ve
yöntemler; yapısal değişmeler sürecinde gelişen toplumsal cinsiyet paradigmalarına yönelik eleştirel bir
bakış; insan hakları bağlamında kadın haklarının mevcut durumu, AB politikaları ve Türkiye’nin diğer
uluslar arası ilişkiler alanında bu haklara ilişkin süregelen devlet politikaları ve yasal düzenlemeler
hakkında analitik bir değerlendirme.
SOS 642 Günümüz Sivil Toplum Hareketlerinin Sosyolojik Analizi II (3 0 3)
Doç. Dr. H. TÜZEN
(Pamukkale Üniversitesi)
Sivil toplum hareketlerin 21. yüzyıldaki gelişimini ve toplumsal değişimlerdeki konumu; sorunları,
talepleri, hedeflerini gerçekleştirmedeki politik araçları.
SOS 643 Türkiye’de Çağdaş Türk Düşünce Tarihi I (3 0 3)
Prof. Dr. M. AKGÜN
(Pamukkale Üniversitesi)
Batı İle İlk İlişkiler, Tanzimat ve Yeni Teşkilatlanma, Tanzimat Öncesi Türk Kültür Hayatına Bir Bakış,
Modern Bilim ve Eğitim Kurumlarının Kuruluşu, Yeni Osmanlılar ve Tanzimat İdeolojileri, Aydınlanma
Devri ve Gelişme Fikirleri, İslam Mantık ve Hukukunun Canlanması, İlk Uzlaşma Girişimi, I. Meşrutiyet,
Bilginin Yayılması ve Hürriyet Fikrine Karşı Tepki, İkinci Meşrutiyet, Pozitivizm Hareketinin Doğuşu ve
Gelişmesi, Satı El Husrî, Emrullah Efendi ve Eğitim Reformu, Karşıt Dünya Görüşleri ve İdeolojiler,
İmmoralizm ve Moralizm
SOS 644 Aile ve Evlilik (3 0 3)
Prof. Dr. M. MEDER
(Pamukkale Üniversitesi)
Aile olgusunun tarihsel gelişimi ve farklı toplumlardaki farklı evlilik seremonilerinin hem sosyolojik hem
de antropolojik okumaları yapılacaktır. İlkel kabilelerden çağdaş topluma aile ve evlilik kavramının seyri
irdelenecektir.
SOS 646 Türkiye’de Çağdaş Türk Düşünce Tarihi II (3 0 3)
Prof. Dr. M. AKGÜN
(Pamukkale Üniversitesi)
Türkiye’de Klasik Materyalizm ve Yansımaları, Modernist İslâmcılar ve Klasik Materyalizme Karşı
Eleştiriler, İmparatorluğun Sonu, Cumhuriyet Dönemi ve Bu Dönemdeki Çeşitli Felsefî Akımların
Türkiye’deki Yansımaları ( Tarihî Materyalizm, enerjitizm vs. ).
SOS 647 Feminist Epistemoloji (3 0 3)
Yrd. Doç. Dr. G. DEMİRİZ
Bilgi Teorisine ve Bilgi Sosyolojisine Feminist Yaklaşımlar; Feminist Epistemoloji ve Bilim Felsefesi;
Feminizm, Dil ve Felsefe; Özcülük; Özcülük ve Psiko-analitik Teori; Feminizm ve Epistemoloji; Feminist
Epistemoloji ve Değer; Feminist Duruş Teorisi.
SOS 648 Sosyolojik Açıdan Yoksulluk, Yaşam Kalitesi ve Azgelişmişlik (3 0 3) Yrd. Doç. Dr. T.
ERDOĞAN (Pamukkale Üniversitesi)
Yoksulluk, yaşam kalitesi ve azgelişmişlik kavramlarının eğitim, sağlık, barınma, işgücü, nüfus, suç, göç,
kentleşme ve aile gibi toplumsal konularla etkileşiminin makro ve mikro düzlemdeki analizi; modernleşme
ve bağımlılık kuramları bağlamında bu kavramlara ilişkin değerlendirmeler; küreselleşme ve kamu
politikalarının yoksulluk ve yaşam kalitesi üzerindeki etkileri; yoksulluk ve azgelişmişlik nedenlerinin
sosyo-kültürel yapı ile bağlantısı, çözüm stratejileri, farklı yönetim modelleri, anlayış ve uygulamalarının
yaşam kalitesi ve yoksulluk açısından analizi; yerel yönetimlerin etkinlik alanları ve rolleri; yoksulluğun
azgelişmişlikle bağlantısının, öznel ve nesnel yaşam kalitesine etki derecesinin irdelenmesi, gelişmiş,
gelişmekte olan ve azgelişmiş toplumlarda yoksulluk ve yoksullara sağlanan kamu hizmetleri ve sosyal
politikalar arasındaki farklılıklar; örnek çalışmalar.
SOS 649 Söylentiler, Dedikodu ve Şehir Efsaneleri (3 0 3)
Doç. Dr. K. DELİBAŞ
Söylentiler dedikodular ve şehir efsaneleri yirminci yüzyılın ortalarından itibaren dönem dönem artan
yoğunlukla sosyolojinin araştırma konusu olmuşlardı (Neubauer 1999; Burgess 2006). En eski kitle iletişim
biçimi olarak tanımlanabilecek söylentiler yaşadığımız sosyal çevreden bağımsız olarak her yerde karşımıza
çıkarlar. Söylentiler haberlerin yayılmasından, ün ve şöhret kazandırmaya ya da şöhreti baltalamaya,
savaşlar ve ayaklanmaların çıkması üzerinde önemli rol oynamaktadırlar (Kapferer, J.N 1990). Son yıllarda
ülkemizde önemli bir artış gösteren söylentiler ve bunların sebep olduğu sosyal sorunlar dikkati çekicididir.
Geçmiş birkaç yılda giderek artan deprem söylentileri birçok ilimizde ortaya çıkmış ve günlük yaşamı
olumsuz yönde etkilemiştir. Bu dersin amacı söylentiler, dedikodu ve şehir efsaneleri’nin sosyolojisinni
geliştirmek ülkemizde yetişecek yeni nesil sosyologlar bu alanları tanıtmak olduğu kadar geçmişten
günümüze literature ve yapılmış emprik çalışmaları tanıtmak olacaktır.
SOS 650 Feminist Metodoloji ve Araştırma Teknikleri (3 0 3)
Yrd. Doç. Dr. G. DEMİRİZ
Aydınlanma ve Bilimsel Yöntem; Feminist Yöntemin İlkeleri; Feminist Bilgi ve Sosyo-kültürel Araştırma;
Toplumsal Araştırmalara Feminist Bakış Açıları; Feminist Araştırma Projesi; Feminist Alan Araştırması;
Katılımlı Araştırma ve Alternatifleri; Katılımlı Eylem Araştırması; Feminist Görüşme; Odak Grup
Görüşmesi; Feminist İçerik Analizi; Feminist Nicel Teknikler ve İstatistiksel Analizler.
SOS 651 Dünyada ve Türkiye’de Çevreci Hareketler (3 0 3)
Doç. Dr. K. DELİBAŞ
Özellikle 1970’li yılların başlarından itibaren ortaya çıkan çevrecilik fikri 1980’li yıllardan itibaren
toplumsal hareketlere dönüşmüş ve kısa sürede ulusal parlamantolarda dahi temsil edilir olmuştur. Çevreci
kaygıların ülkemizde son yıllara giderek artan bir şekilde gündeme geliyor olması Türkiyede çevreci
hareketlerin büyüyeceğine işaret etmektedir. Bu derste çeverci hareketleri ve geöirmiş oldukları aşamalrı
örnek olaylarla birlikte ele alıp incleyeceğiz. Türkiyeden örnek çevreci hareketler üzerinde durarak bu
hareketlerin sosyal, kültürel, hukuki ve siyasal sonuçlarını tartışacağız.
SOS 652 Risk Toplumu, Belirsizlikler ve Güven Erozyonu (30 3)
Doç. Dr. K. DELİBAŞ
Beck, Giddens, Douglas gibi birçok sosyolog risk toplumu ve korku kültürü ve belirsizliklerin günümüz
toplumlarını tanımlayan en önemli karakteristiği haline geldiğini ileri sürmektedirler. Özellikle 1990lı
yıllardan itibaren ABD de başlayan abartılı risk algısı ve risklerin kontrol altına alınması çabaları, toplumda
aşırı bir şüphecilik, doğal ve sosyal birçok riskten kaçınma, riskler karşısında korkuya kapılma gibi birçok
tutumu ve davranışı ortaya çıkardı. Son yıllarda ülkemizde yaşanan toplumsal sorunlar, doğal afetler ve
sonrasında gelişen tartışmalar yeni anahtar kavramlara ve yeni sosyal kuramlara ihtiyaç yaratmıştı. Bu
derste risk toplumu, risk toplumunun çeşitli perspektifleri, korku kültürü ve belirsizliklerin artmasına sebep
olan sosyal dönüşümler ve güven erozyonunu sosyokültürel sebeplerini tartışmayı amaçlıyoruz.
SOS 653 Sosyal Bilimlerde Yapı-Faillik Tartışmaları (3 0 3)
Doç. Dr. Ü. TATLICAN
1980’ler sonrası Yapı-Faillik Tartışmalarının Genel Çerçevesi; Parsons’ın Eylem ve Sistem Teorilerini
Sentez Girişimi; Anthony Giddens’ın Yapılaşma Teorisi; Pierre Bourdieu’nün Habitus Teorisi; Margaret
Archer’ın Morfogenetik Yaklaşımı; Jurgen Habermas’ın İletişimsel Eylem Teorisi ve YaşantıDünyası/Sistem Ayrımı; Derek Layder’ın Alanlar Teorisi
SOS 654 Bilgi Teknolojileri, E-Devlet ve E-Demokrasi Tartışmaları (3 0 3)
Doç. Dr. K. DELİBAŞ
Bilgi toplumu olarak tanımladığımız dönem bütün etkileriyle görünürlük kazanmış bulunuyor. Bu bağlamda
bilgi toplumunun yükselişi vatandaşların beklentilerinde, örgüt yapılarında, kültürler süreçlerde ve çalışma
ilişkilerinde önemli değişikliklerin ortaya çıkmasına sebep olmuştur. OECD e -devleti daha iyi bir
yönetişim amacına ulaşabilmek için bilgi ve iletişim teknolojilerinin, özelliklede İnternetin bir araç olarak
kullanılması’ şeklinde tanımlamaktadır (OECD 2003). Ülkemizde bilgi toplumu olma yolunda attığı
adımları son yıllarda hızlandırmıştır. Bu derste dünyada ve ülkemizde e-devlet uygulamaları
karşılaştırılacak ve iyi örnek ülkelerin deneyimleri tartışılacak. E-Devletin siyasal, ticaret, güvenlik,
vatandaşlık hizmetleri gibi boyutlar incelenecek. E-demokrasi uygulamalarını ülkemizde yurttaş devlet
arasındaki ilişkiyi nasıl etkileyeceği tartışılacaktır.
SOS 655 Yeni Üretim/Yönetim Teknikleri ve İşgücü (3 0 3)
Yrd. Doç. Dr. Ö. BALKIZ
Sermaye ve Üretim süreçlerinin küreselleşmesine koşut olarak finans ve meta piyasalarının koşulsuz
liberalizasyonu ve birbirine eklemlenerek bir dünya piyasası oluşturmaları sonucunda mal ve hizmet üreten
işletmelerin değişen üretim ve yönetim anlayışları. Post-fordist üretim modelleri, esnek uzmanlaşma, tam
zamanlı üretim, üretimin kuralsızlaşması, enformelleşmesi ve fason üretim tarzı. Üretimdeki esnekleşmeye
paralel olarak insan kaynakları yönetimi, toplam kalite yönetimi, katılımcı yönetim ve ekip çalışması gibi
yeni yönetim modellerinin ele alınarak eleştirel açıdan değerlendirilmesi.
SOS 656 Küreselleşme ve Endüstriyel İlişkilerdeki Dönüşüm (3 0 3)
Yrd. Doç. Dr. E. B. ADAŞ
Özellikle 1970’lerin sonlarından itibaren dünya konjonktüründe baş gösteren neo-liberal dönüşüm ve
bununla eş zamanlı küreselleşme dinamiğinin üretim ve yönetim anlayışlarında yol açtığı değişimlere
paralel olarak değişen endüstri ilişkileri. İşlevsel, sayısal ve ücretler bakımından esnek işgücü istihdamı.
Performansa dayalı değerlendirme ve ücretlendirme. İstihdamda kuralsızlaştırma ve sendikasızlaştırma
eğilimleri. İstihdamın atipikleştirilmesi, çalışma mevzuatının dönüşümü. Uluslar arası çalışma kurallarının
geçersizleştirilmesi. Çalışma ilişkilerinin enformelleşmesi ve kadın istihdamı. Toplu sözleşme prosedürleri
yerine bireysel pazarlık ve sözleşmelerin yaygınlaşması ele alınacak ve eleştirel bakımdan
değerlendirilecektir.
SOS 657 Sanat ve İletişim Aracı Olarak Dünya Sineması (3 0 3)
Yrd. Doç. Dr. R. SAM
(Pamukkale Üniversitesi)
Bu derste sinema tarihinin ve film örneklerinin sosyolojik çözümlemesine değil, doğrudan sinemanın diliyle
sağlanan imaj ve göstergelerin tasnifine odaklanılacaktır. Dünya sinemasından seçkin örneklerle,
sinematografik üretim alanındaki iletişim kanallarının nasıl açılabileceği sorunu, filmlerin uluslarca
alımlanma tarzlarındaki farklılıklarla bir arada ele alınacaktır. Sinemanın bir toplumsal aktörün gündelik
hayatta yarattığı otonom biçimler ve bu yaşam dünyasının sinemayla bir arada nasıl ele alınması gerektiği
dersin asıl hedefidir.
SOS 658 Toplumsal Yapı Analizleri (3 0 3)
Prof. Dr. M. MEDER
(Pamukkale Üniversitesi)
Toplumsal yapı analizleri dersi kapsamında, toplumsal yapı kavramı, toplumu oluşturan başlıca öğeler ve
kurumlar, bu öğelerin toplum bütünü içinde kapsadıkları yer ve aralarındaki ilişki, sistemin işleyişindeki
rolleri bütüncül bir bakışla ele alınacaktır. Dersin kapsamında ekonomi, din, siyaset gibi kurumların yapı
içindeki dönüşümleri ve bugüne yansımalarının karşılaştırmalı bir analizi yapılacaktır. Dünyadaki makro
dönüşümlerin, Türkiye’deki yapılar üzerindeki etkisi belli kurumların analizleri üzerinden incelenecektir.
SOS 659 Dünya’da Sivil Toplum Hareketlerinin Sosyolojik Analizi (3 0 3)
Doç. Dr. H. TÜZEN
(Pamukkale Üniversitesi)
Sivil toplum hareketleri, 1960'ların sonlarından günümüze, farklı toplum kesitlerin kamusal ve politik
alanda seslerini duyurmalarında ve demokratik katılımın daha geniş toplum kesimlerine yayılmasında
önemli roller üstlendiler. Bu hareketlerin yarattığı entelektüel canlılık ve paradigma değişimi bu eksende ele
alınacaktır. Böylece toplumsal sorunların özel yaşamdaki yansımalarını belli bir yere oturtup, özümseyip,
ayrıntılarına inerek onları kamusal alana taşıyan hareket, örgüt ve eylemler, demokratikleşme ve yeni bir
politik kültür oluşturma açısından nasıl önemli bir deneyim oluşturdukları ortaya konacaktır.
SOS 660 Sanat ve İletişim Aracı Olarak Türk Sineması (3 0 3)
Yrd. Doç. Dr. R. SAM
(Pamukkale Üniversitesi)
Sinemadaki imaj ve gösterge hakkındaki muazzam üretimin yerel alandaki yansımalarına odaklanacak olan
bu derste Türk sinemasındaki dönemler modernizm-postmodernizm, akıl-duygu vb. çatışma eksenlerinde
ele alınacak. Klasik Türk sinemasındaki seçkin örnekler son 10 yılda gelişen Türk sinema sektöründeki
gelişmelerle karşılaştırmalı olarak analize tabi tutulacaktır.
SOS 661 Yoksulluk ve Türkiye’de Sosyal Politika (3 0 3)
Prof. Dr. G. İÇLİ
(Pamukkale Üniversitesi)
Yoksulluk günümüzde yalnızca gelişmekte olan ülkelerin değil, aynı zamanda gelişmiş ülkelerin de önemli
bir sorunudur. Yoksulluğun ve daha geniş bir biçimde sosyal kutuplaşmanın tüm dünyada yaygınlaşması
dikkat çekicidir. Özellikle neoliberal ekonomi politikalarının değişik ülkelerdeki etkisi yoksulluk sorununa
olan ilginin artmasına neden olmuştur. Yoksulluk kavramı ve onu belirleyen unsurların karmaşıklığı,
yoksulluğa karşı geliştirilecek politikaların çok yönlü bir nitelik taşımasını gerektirmektedir. Bu derste,
yoksulluk konusundaki temel kavramlar, yoksulluğun nedenleri, yoksullukla mücadelede stratejiler
üzerinde durulduktan sonra Türkiye’de Cumhuriyet Tarihi boyunca ekonomi ve siyasi hayatın geçirdiği
dönüşümlerin yoksulluğa bakış açısı ve sosyal politika alanına nasıl yansıdığı, ne tür değişikliklerin
yaşandığı ele alınacaktır.
SOS 662 Türkiye’de Siyaset ve Sivil Toplum (3 0 3)
Doç. Dr. H. TÜZEN
(Pamukkale Üniversitesi)
Bu derste, ülkemizdeki sivil toplum hareketlerinin siyasal alan üzerinde ne tür dinamizmler yarattığı
odağından hareketle, Türkiye’deki sivil inisiyatifin karşılaştığı ve karşılaşması muhtemel ana sorunlar,
talepler ve hedefler sorunsallaştırılacaktır. En temelde, Türkiye’de sosyal aktörlerin kendi siyasallıklarını
hangi tür politik enstrümanlarla zenginleştirip geliştirecekleri sorununu işleyecek olan derste, sivil toplum
olgusu güncel politik sorunlar ışığında ele alınacaktır.
SOS 663 Küreselleşme ve Yerel Kimlikler (3 0 3)
Yrd. Doç. Dr. S. GÜZEL
(Pamukkale Üniversitesi)
Küreselleşme, bir yandan ekonomik-politik eğilimli liberal dünya düzeninin kültürel boyuta taşınması
sürecini; diğer yandan da bu liberal dünya düzeninin olumlu olmayan gelişmelerine tepki gösteren yerel
kültürel grupları kendi içinde sentezleyen önemli bir gerçekliktir. Literatürdeki çalışmaların büyük bir
çoğunluğunun modernist yaklaşımı kullanması her ne kadar küreselleşmeyi ekonomi-politika ilişkisi ile
sınırlı olarak ele alsa da, özellikle 1980’lı yıllarda iki kutuplu dünya düzeninin dönüşmesi ile birlikte
küreselleşmeye postmodernist yaklaşımlar ışığında odaklanan çalışmaların sayısı dikkate değer ölçüde
artmıştır. Ayrıca günümüzde etkinliği artan post-modernist yaklaşımlar, modern topluma eleştirel yaklaştığı
gibi küreselleşmenin politika-ekonomi ilişkisi ile kolaylıkla sınırlandırılamayacağını açık bir şekilde ortaya
koymuştur. Bu bağlamda küreselleşme sürecine ilişkin temel kavramların yanı sıra birbirinden farklı
yaklaşımların ele alınması başta olmak üzere küreselleşme gerçekliğini kendinden önceki dönemlerden
ayıran niteliklere dikkat çekilmektedir.
SOS 664 Yoksulluğun Küreselleşmesi ve Yeni Yoksulluk (3 0 3)
Yrd. Doç. Dr. G. DEMİRİZ
Yoksulluk: Kavram, anlam ve dönüşüm; Kapitalizm, yoksulluk ve yoksulluğun dönüşümü; Küreselleşme,
temel dinamikleri ve yoksulluk; Neo-liberal dönüşüm ve yoksulluk; Yoksuluk ve yoksulluğun
küreselleşmesi; Küreselleşme, yoksulluk ve yoksulluğun yeni görünümleri.
SOS 665 Modernleşme ve Alternatif Modernleşme (3 0 3)
Yrd. Doç. Dr. E. B. ADAŞ
Bu derin amacı, teleolojik ve çizgisel modernleşme yaklaşımlarının eleştirel bir değerlendirmesini
yapmakta ve Batı-dışı toplumlarda ekonomi, kültür, devlet ve toplum arasında ortaya çıkan farklı
modernleşme deneyimlerini tartışmaktadır.
SOS 666 Ortadoğu, İslam ve Oryantalizm (3 0 3)
Yrd. Doç. Dr. E. B. ADAŞ
Bu ders, Ortadoğu’nun bir jeopolitik ve kültürel kuruluşunda İslam ve Oryantalizm ekseninde yürütülen
tartışmaları incelemektedir. Ders kapsamında, orta-doğunun kuruluşundan günümüze sosyal bilim
literatüründe orta-doğu üzerine yürütülen siyasal, kültürel ve epistemolojik söylemlerin eleştirel bir analizi
yapılmaktadır.
SOS 667 Kapitalizm, Sağlık ve İktidar (3 0 3)
Yrd. Doç. Dr. E. B. ADAŞ
Sağlığın piyasa dinamikleri bağlamında yeniden biçimlendirildiği günümüz Dünyasında sağlık ve
kapitalizm arasındaki gerilimli ilişki bu dersin temel hareket noktasını oluşturmaktadır. Sağlığın salt bir
biyolojik durum değil, toplumsal bir süreç olarak kavramsallaştıran sosyoloji perspektifinden hareketle bu
ders, sağlık ve toplumsal eşitsizlikler arasında ilişkiyi; sağlık hizmetlerinin sunumunda ve
organizasyonundan “kamu ve özel” tartışmalarını; piyasa dinamiklerinin sağlık alanına etkilerini farklı ülke
deneyimleri üzerinden incelemeyi amaçlamaktadır.
SOS 668 Toplumsal Sınıf ve Kültür Tartışmaları (3 0 3)
Yrd. Doç. Dr. Ş. GENİŞ ADAŞ
Bu ders toplumsal sınıf ve kültürel çalışmalar ekseninde modern toplumlarda sınıf ve kültür arasındaki
ilişkiyi değerlendirmektedir. Ekonominin belirleyici olduğu klasik sınıf yaklaşımların ötesinde kültürel
süreçleri iktidarın kuruluşunda ve yeniden üretiminde önemli alanlardan biri olarak kavramsallaştıran
güncel yaklaşımlar ele almaktadır.
SOS 669 Toplumsal Eşitsizlik ve Etnisite (3 0 3)
Yrd. Doç. Dr. Ş. GENİŞ ADAŞ
Modern toplumlarda eşitsizlik ve etnisite arasındaki ilişki sosyolojinin önemli çalışma alanlarından birini
oluşturmaktadır. Dersin amacı bu konudaki kavramsal ve ampirik literatürün kapsamlı bir
değerlendirmesini yapmaktır.
SOS 670 Modernleşme ve Eğitimin Sosyo-Kültürel Temelleri (3 0 3)
Prof. Dr. G. DEMİR
Modern yaşamın en önemli hamlelerinden birisi kurumsal yaşamın taşıyıcısı olarak ‘eğitimin
kitleselleştirmesidir’. Kitleselleşen eğitim, sistemsel devamlılığı (kimilerince tutarlılık olarak ifade
edilmektedir) mümkün kılmakta ve ‘makul ölçülerde ehil fertlerin üretimini’ sağlamaktadır. Ders
kapsamında eğitim üzerinden sistem/güç/iktidar analizleri ve iktidarın eğitim üzerinden kendini nasıl
meşrulaştırdığı gibi konular tartışılacak ve eğitimin sosyo-kültürel temelleri değerlendirme konusu
olacaktır.
SOS 671 Toplumsal Değişme ve İktidar İlişkileri Bağlamında Sanat Sosyolojisi Çalışmaları (3 0 3)
Prof. Dr. G. DEMİR
Toplumsal var oluşa dair tarihsel sürecin her aşamasında sosyal ilişkilerin düzenlenmesinde belirleyici
olabilmesi yönüyle, “sanatsal aktiviteler” bir kültürel inşa aracı olarak ortaya çıkmaktadır. Bir sınıf olarak
‘sanatçının’ her zaman karşımıza çıkabilmesi, ‘toplumsalın inşası konusunda’ sanatı fonksiyonel kılmakta
ve toplumsal yapının düzenlenmesinde etkili bir sınıf olduğunu kanıtlamaktadır. Sosyolojik
çözümlemelerde sanatçıyı bir ‘sınıf olarak’ çözümleme geleneği eskilere dayansa da toplumsal ‘var oluş
adına kaçınılmaz bir sınıf olduğu’ çözümlemesi sınırlı boyutlarda kalmaktadır. Ders kapsamında “toplumsal
inşa adına” bir zorunluluk olarak ‘sanat sınıfı’, ‘değişme ve sanat’, ‘bir iktidar inşası/aracı olarak sanat’ ve
‘kurumsal yaşamın mümkün kılanı olarak sanat’ gibi konulara değinilerek üzerinde incelemeler
yapılacaktır.
SOS 672 Halk Şenlikleri Işığında Toplumsal İlişkiler ve Kültür Çözümlemeleri (3 0 3) Prof. Dr. G.
DEMİR
‘Şenlik’ler kapsamında kültürel yapıları anlamak ve sosyal ilişkileri çözümlemek, toplumsal yapının derin
anlamlarına dönük kültürel unsurları anlamayı sağlamakta ve toplumsal birliktelikleri çözümleyici veriler
sunmaktadır. ‘Sosyal ilişkiler ve şenlikler’ toplumsal ve kültürel var oluşu algılayacak verileri içinde
barındırmaktadır. Böylesi sosyal aktivitelerin günümüzün toplumları üzerindeki etkilerinin ve değer
inşasına katkısı bu ders boyunca çözümleme konusu olacaktır.