Türkiye-İsrail İlişkileri
advertisement
Türkiye-İsrail İlişkileri Seyfi Kılıç İlk Dönem İlişkileri • İsrail’in Kuruluşu 14 Mayıs 1948 • Türkiye’nin İsrail’i Tanıması 28 Mart 1949 Tanıma Kararının Nedenleri • Nato’ya girişte kolaylık sağlayacağı düşüncesi • Türkiye’nin İkinci Dünya Savaşı sırasında izlediği azınlıklar politikası • 25 Ocak 1949’da İsrail’de yapılan seçimlerde komünist partinin çok az oy alması • Ankara’nın ABD’den beklediği kredilerinin alınabilmesi için Yahudi finans çevrelerinin desteğini alma isteği 1956 Süveyş Bunalımı • Dış politikada sıkışma • Bunalım sırasında İngiltere ve Fransa, dolayısıyla İsrail’i destekleyen bir çizgi takip edildi • Sebebi Bağdat Paktı ve Blok Politikası Türk Dış Politikasında Dönüşüm • 1960 Darbesi ve yeni anayasa • 1962 Küba Krizi • 1963 Kıbrıs olayları ve Johnston Mektubu • Bağımsızlıkçı ve sol düşüncenin etkin hale gelmesi 1967 Arap-İsrail Savaşı Sonuçları • Türkiye bu dönemde Arap yanlısı bir tutum izlemiştir • Kudüs’ün statüsü • İsrail’in işgal ettiği topraklarda çekilmesi • Filistin’e giden sol gruplar 1973 Arap-İsrail Savaşı • Tarafsız bir tutum • ABD ve Sovyet isteklerini reddetme 1970’li Yıllarda Türkiye • İç Politik Gelişmeler • Milli Selamet Partisinin 1973 Seçimlerinden sonra hep anahtar parti konumunu koruması • CHP-MSP Koalisyonu • Milliyetçi Cephe Hükümetleri • MSP ülke dış politikasının İsrail karşıtı bir çizgi izlemesi konusunda ısrarcı • Uluslararası Gelişmeler • OPEC kararı ve 1973 Petrol Krizi • 1974 Kıbrıs Barış Harekatı ve ABD ambargosu 1980’ler ve Soğuma • İran İslam devrimi ve Carter Doktrini • 12 Eylül askeri darbesi • Ekonomik ve ticari kaygılar • İsrail’in tek yanlı uygulamaları • • • • • • Kudüs’ün başkent ilan edilmesi 7 Haziran 1981’de Irak’ta Osirak nükleer reaktörünün bombalanması 18 Ocak 1981’de Golan’ın İsrail’e ilhakı kararı 6 Haziran 1982’de Lübnan’ın işgali 16-18 Eylül 1982’de Sabra ve Şatilla Katliamları Tunus’taki FKÖ karargâhının bombalanması İsrail’le ilişkileri geliştirme nedenleri • ASALA terörü • Arap ülkelerinin Türkiye’yi değişik sorunlar bağlamında desteklemekten kaçınması • 1990 Körfez Krizi ve FKÖ’nün yalnızlaşması • Siyonizmin ırkçılık olarak kabulü oylamasında Türkiye’nin çekimser oy kullanması • İsrail temsilciliğinin Büyükelçiliğe yükseltilmesi • Ekim 1991’de Madrid’de başlayıp Eylül 1993’te Oslo ile devam eden barış süreci • PKK terörü ve İran ve Suriye’nin PKK’ya desteği • TSK’nın modernleşme ihtiyacı İlişkileri Olumsuz Etkileyen Olaylar • El Aksa İntifadası ve İsrail’in sert politikası • Irak’ın 2003 yılında işgali ile Kürt Bölgesel yönetiminde artan İsrail etkisi Son Dönemde İlişkiler • İsrail ile Suriye arasında aracı rolü • 2008 sonunda İsrail’in Gazze saldırıları • 2006 Hamas’ın Gazze’de yönetimi ele geçirmesi ve Türkiye ile ilişkilerini geliştirmesi • 2009 ‘One Minute’ krizi • 31 Mart 2010 Mavi Marmara Saldırısı • Doğu Akdenizdeki hidrokarbon yatakları
