İlaç Hatası: İlacın, sağlık çalışanları, hasta ve yakınının kontrolünde

T.C.
SAĞLIK BAKANLIĞI
TÜRKİYE KAMU HASTANELERİ KURUMU
Çanakkale İli Kamu Hastaneleri Birliği Genel Sekreterliği
Lapseki Devlet Hastanesi
GÜVENLİ İLAÇ YÖNETİM PROSEDÜRÜ
KOD: İY.PR. 06
YAYIN TARİHİ: 16/11/2015
REV. TAR: 20/12/2016
REV. NO: 01
Sayfa No: 1/7
1. AMAÇ: İlaçların uygulamalarında hasta güvenliğini sağlamaktır.
2. KAPSAM : Hasta güvenliğini kapsamaktadır.
3.SORUMLULAR: Hekimler, Hemşireler,eczane çalışanları,hasta güvenliği komitesi, İlaç Yönetim Ekibi, ilaç
uygulaması yapan tüm sağlık personeli,
4. TANIMLAR :
Ters Etki: İnsanda, ilaç kullanımıyla ilgili ortaya çıkan herhangi bir yan etkiye denir:
 Yanlışlıkla ya da bilinçli olarak uygulanan doz aşımı sonucunda oluşan ‘ters etki’
 İlacın kullanım amacını kötüye kullanma sonucunda ortaya çıkan ‘ters etki’
 Kullanılan ilacın kesilmesinden dolayı ortaya çıkan ‘ters etki’
 Beklenen bir farmakolojik etkinin oluşmaması sonucunda ortaya çıkan ‘ters etki’
‘Ters etki’ rapor eden kişinin, ters etkinin uygulanan ilaçtan kaynaklandığına ya da ilacın bu ters etkide rolü
olduğuna dair kesin bir yargıya vardığı anlamına gelmez.
Beklenen Ters Etki: İlaçların Sağlık Bakanlığı’nca onaylanmış prospektüslerinde belirtilen ters etkilerdir.
Ani Ters Etki: Oluştuğu anda insan hayatını tehdit eden ters etkilerdir. Ölüme yol açan ters etkiler bu
kapsamda yer almaz.
Tehlikeli Ters Etkiler: Oluştuğunda aşağıdaki sonuçlara yol açan deneyimlerdir.
 Ölüm
 İnsan hayatını tehdit eden ters etki oluşması
 Hastanın oluşan ters etki sonucunda hastaneye yatırılması
 Hastanın, ters etkiye bağlı olarak hastanede kaldığı sürenin uzaması
 Ciddi ya da bir türlü geçmeyen yetersizlik/sakatlık oluşması
 Doğuştan gelen anormallik/doğum hatası(fetüste oluşanlar dahil)
 Doktor tarafından gerekli görüldüğü durumlarda, yukarıda belirtilen sonuçların oluşmasını
engellemek için yapılan önemli bir müdahaleler
Beklenmedik Ters Etki: İlaçların Sağlık Bakanlığı’nca onaylanmış prospektüslerinde belirtilmeyen ters
etkilerdir. Şiddet veya önem açısından, beklenen ters etkilerden farklı olan ters etkileri de içerir. Ters etkiler,
belirli bir ilaca göre değil de ilaç sınıfına göre tanımlandığı için, ilaca bağlı ters etkiler ‘beklenmedik’ olarak
nitelendirilir. Prospektüste, oluşabilecek ters etkinin ölümle sonuçlanabileceği belirtilmiyorsa, ters etkiden
kaynaklanan ölümler beklenmedik olarak nitelendirilir.
İlaç Hatası: İlacın, sağlık çalışanları, hasta ve yakınının kontrolünde olduğu sırada yanlış ilaç kullanımına veya
hastanın zarar görmesine sebep olabilecek tüm olaylardır.
İlaç Kullanım Sistemi: Güvenli, efektif, uygun ve etkili ilaç kullanımı için 8 doğrunun sağlanmasıdır. Bunlar:
 Doğru ilaç
 Doğru hasta
 Doğru doz
 Doğru zaman
 Doğru yol
 Doğru form
 Doğru kayıt
 Doğru etki.
T.C.
SAĞLIK BAKANLIĞI
TÜRKİYE KAMU HASTANELERİ KURUMU
Çanakkale İli Kamu Hastaneleri Birliği Genel Sekreterliği
Lapseki Devlet Hastanesi
GÜVENLİ İLAÇ YÖNETİM PROSEDÜRÜ
KOD: İY.PR. 06
YAYIN TARİHİ: 16/11/2015
REV. TAR: 20/12/2016
REV. NO: 01
Sayfa No: 2/7
Adevrs Etki/İlaç Advers Etkisi: Bir beşeri ürünün hastalıktan korunma, bir hastalığın teşhis veya bir fizyolojik
fonksiyonun iyileştirilmesi, düzeltilmesi veya değiştirilmesi amacıyla kabul edilen normal kullanımda ortaya
çıkan zararlı ve amaçlanmamış bir etkiyi ifade eder. Bu çerçevede advers etki, şüpheli ilaç advers etkisi ile
eşanlamlı olarak kabul edilmektedir.
5. UYGULAMALAR:
 İlaç Temini:
 Hastanemizin ilaç temini bağlı bulunduğumuz kamu hastaneleri birliği genel sekreterliği
tarafından yapılmaktadır.
 Sekreterlikten tarafımıza gönderilen temel ilaç listesi ve yıllık kullanılan ilaç miktarları göz önünde
bulundurularak ihale için yıllık ilaç talep listesi oluşturulmaktadır.
 Oluşturulan yıllık ilaç talep listeleri ihaleye çıkılmak üzere genel sekreterlik stok birimine
gönderilmektedir.
 Sekreterlik tarafından yapılan ihale sonucu dağıtım listeleri tarafımıza gönderilmektedir.
 Her ayın ilk haftası kritik stok seviyesi ve son iki aylık ilaç tüketimi göz önünde bulundurularak ilaç
ve sarf istem formu doldurularak Genel Sekreterlik stok birimine iletilir. Stok Birimi tarafından
firmadan ilaçlar talep edilerek hastanemize gönderilmektedir.
 İhalede olmayan ilaçlar için sekreterlik stok birimine talepte bulunulmaktadır. Çanakkale Devlet
hastanesi ya da diğer ilçelerden temin yoluna gidilmektedir.
 İlaç il içinde temin edilemez ise Sağlık Bakanlığı stok Koordinasyon uygulamasından temin yoluna
gidilmektedir.
 İlaçların Muhafazası:
 Hastanemizde bunan ilaçlar eczane ve medikal ilaç deposunda muhafaza edilmektedir.
 İlaç depolarına yetkilendirilmiş personel haricindeki kişilerin erişimi sınırlandırılmıştır.
 Medikal depo ve eczanenin anahtarları eczane sorumlusunda bulunmaktadır.
 Depoların günlük olarak sıcaklık ve nem takipleri yapılıp TY.FR.06 Ortam ısı nem ölçüm formu
kayıt altına alınmaktadır.
 İlaçların yerleşiminde, tavan, taban ve yan duvar arasında boşluklar bulunmaktadır.
 İlacın cinsine göre(Pediatrik İlaçlar,Yüksek Riskli ilaçlar,ambalajı benzer ilaçlar, Okunuşu ve
söylenişi benzer ilaçlar gibi) uygun yerleştirme yapılmaktadır.
 İlaçlar; hava sirkülasyonunu engellemeyecek ve ilaçların korunmasını,sel veya su basması gibi
durumlardan etkilenmemesini sağlayacak şekilde muhafaza edilmektedir.
 Hırsızlık riskine karşı depolar kilitli tutulmakta ve depo girişleri 7/24 kamera sistemi ile
izlenmektedir.
 Su baskınına karşı hem zemin yerleştirme yapılmamaktadır.
 Deprem durumlarında yüksekten cisim
düşme riskini önlemek amacıyla raflar duvara
sabitlenmiştir.
 Yangın riskine karşı depo girişlerinde yangın tüpü bulunmaktadır.
 Haşerelere karşı her ay ilaçlama yapılmaktadır.
 Eczane ve medikal depoların yerleşim planları bulunmaktadır.
 Soğuk zincire tabi ilaçlar buzdolaplarında bulunmakta ve düzenli olarak buzdolabı sıcaklık takipleri
yapılıp İY. FR.09 Buzdolabı ısı takip formlarında kayıt altına alınmaktadır.
 İlaç stok ve miad takipleri HBYS üzerinden yapılmaktadır.
 İlaçların minimum stok seviyesi, kritik stok seviyesi, maksimum stok seviyesi belirlenmiş olup HBYS
üzerinden takip edilmektedir.
 Belirlenen seviyelerde sapma olması durumunda ve miadı yaklaşan ilaçlar olması durumunda
HBYS uyarı vermektedir.
 İlaçların miadları manuel olarak da takip edilmektedir.
T.C.
SAĞLIK BAKANLIĞI
TÜRKİYE KAMU HASTANELERİ KURUMU
Çanakkale İli Kamu Hastaneleri Birliği Genel Sekreterliği
Lapseki Devlet Hastanesi
GÜVENLİ İLAÇ YÖNETİM PROSEDÜRÜ
KOD: İY.PR. 06

YAYIN TARİHİ: 16/11/2015
REV. TAR: 20/12/2016
REV. NO: 01
Sayfa No: 3/7
İlaç İstemleri:
 Acil servis haftada 2 gün ve gerektiğinde en fazla 5 günlük stok olacak şekilde acil servis sorumlusu
tarafından istem yapılmaktadır.
 Hastanemiz yataklı servislerinde elektronik order sistemine geçilmiş olup, ilaç istemleri uzman
hekimler tarafından hasta bazında, e-imzalı olarak HBYS üzerinden yapılmaktadır. E-imza ile yapılan
ilaç istemlerine yönelik tedavi planları eczane modülünde görünmektedir. Ancak herhangi bir sistem
arızası vb durumlarda e-imza kullanılamaması halinde teravi planı hekim tarafından manuel olarak
yazılmakta olup, ıslak imzalı ve kaşeli şekilde eczaneye gönderilir. Eczane sorumlu personeli hekim
tedavi planını görmeden ilaç çıkışı yapamaz.
 Hekim tedavi planında ilaç stoplaması yapar ise stoplama yapılan ilaç HBYS üzerinden geri iade
edilir.
 Hekim tedavi planında ilacın tam adını, uygulama zamanını, dozunu, uygulama şeklini ve gerekli
durumlarda veriliş süresi yer almaktadır.
 Tedavi planı HBYS eczane modülünde görünmektedir.
 Tedavi planında kullanılmaması gereken kısaltmalar, simgeler ve semboller İY.LS.09 İlaç
uygulamalarında kullanılmaması gereken kısaltmalar listesinde yer almaktadır.
 Hekim tedavi planında ve istem sürecinde kısaltma ve semboller kullanılmamaktadır.
 Günlük olarak hazırlanması mümkün ya da etkin olmayan istemler:
1. Acil istemler: Hastanemizde eczacı bulunmaması sebebiyle, eczane sorumlu hemşiresi görev
yaptığından eczanemiz nöbet usulü çalışmamaktadır. Herhangi bir acil ilaç istemi durumunda
eczane sorumlu hemşiresi telefonla aranarak kendisine ulaşılır. En kısa sürede ilacın temini
sağlanır. Eczane sorumlu hemşiresi 24 saat telefonunu açık tutmakla sorumludur ve bu
konuda bilgilendirilmiştir. İzinde olması vb. durumlarda yerine bakan sorumlu sağlık personeli
için aynı prosedür geçerlidir.
2. Otomatik stoplama istemleri: İlgili Uzman Hekimin otomatik stoplama şartlarını açık bir
şekilde tedavi planında bellirttiği durumlarda ( Örn: Ateş 37C seviyesinde olduğunda
Novalgine amp. stop gibi.) otomatik stoplama yapılabilir. Bu gibi durumlarda hastanın
kullanılmayan ilacının eczaneye iadesi HBYS üzerinden yapılır.
3. Sözel istemle ilgili uygulamalar İY.PR.09 Sözel Order Uygulama Prosedürüne göre
yapılmaktadır.
 İlaçların hazırlanması:
 Eczanede ilaçlar doktor tabelasına göre her hasta için ayrı paketlenerek hasta bazlı ilaç çıkışı
yapılmaktadır.
 Blister tabletlerin üzerine ilacın tam adı, farmosötik form ,doz ve miat bilgilerini içeren etiketler
yapıştırılmaktadır.
 Hasta bazlı paketleme yapılırken paket üzerinde hastaya ait kimlik tanımlama parametreleri
,yattığı servis adı, ilaçların adı , miktarının yer aldığı HBYS çıktısı bulunmaktadır.
 Acil Servis ve/veya yatan hasta servisi için hazırlanan ilaçlar ışıktan korumalı transfer kaplarında
ilgili servislere gönderilir.
 İlaçlar servislere teslim edilirken HBYS ve MKYS’den alınan Taşınır İşlem Fişleri Eczane Sorumlusu
ve ilgili servis personelleri tarafından karşılıklı imzalanarak ilaç teslimi yapılır.
 İlaçların Transferi:
 İlaçların kırılma ve dökülmesini engellemek için ilaçların transferi, ilaç taşıma kutuları ile
yapılmaktadır.
 Soğuk zincire tabi ilaçlar, içinde buz aküsü, derece ve indikatörlü etiket olan ısı koruma kabini ve
İY.FR.12 Soğuk zincir transfer formu ile transfer edilmektedir.
 İlaç Uygulamaları:
T.C.
SAĞLIK BAKANLIĞI
TÜRKİYE KAMU HASTANELERİ KURUMU
Çanakkale İli Kamu Hastaneleri Birliği Genel Sekreterliği
Lapseki Devlet Hastanesi
GÜVENLİ İLAÇ YÖNETİM PROSEDÜRÜ
KOD: İY.PR. 06





YAYIN TARİHİ: 16/11/2015
REV. TAR: 20/12/2016
REV. NO: 01
Sayfa No: 4/7
 Hekim tedavi planına göre uygulanması planlanan ilaçlar klinikte HB.FR.12 Hemşire takip gözlem
formuna , acil serviste AS.FR.05 Acil servis hasta takip ve tedavi formuna sağlık personeli
tarafından kaydedilmektedir.
 Hemşire gözlem formunda ilaç adı, dozu, uygulama yolu, uygulama zamanı ve süresi ile
uygulamanın kim tarafından gerçekleştirildiğine dair bilgiler yer almaktadır.
 Stajyer öğrencilerin tek başlarına ilaç uygulaması yapmalarına izin verilmemektedir. Stajyer
öğrencilerin ilaç uygulamaları sağlık personeli gözetiminde yapılmaktadır.
 İlaç uygulamaları esnasında uygulamayı yapan sağlık personeli tarafından kimlik doğrulama
yapılmaktadır.
 Hekim tedavi planına göre; ilacın adı ve dozu ile uygulama şekli, zamanı ve süresi
doğrulanmaktadır.
 İlaç uygulamaları sonrası ve riskli ilaçların uygulanması sonrasında hastalar, gelişebilecek yan
etkileri ve reaksiyonlar açısından daha dikkatli şekilde izlenmekte ve klinikte HB.FR.12 Hemşire
takip gözlem formuna, acil serviste AS.FR.05 Acil servis hasta takip ve tedavi formuna sağlık
personeli tarafından kaydedilmektedir.
 İlaç uygulamasından sonra hastanın klinik durumu izlenmekte ve gelişen reaksiyonlar ve
istenmeyen olaylar kayıt altına alınmaktadır.
Advers Etki Bildirimleri:
 İlaç uygulamaları sonrasında gelişen advers etkilerin bildirimleri İY.TL.08 Advers etki bildirim
talimatına göre yapılmaktadır.
Hasta beraberinde gelen ilaçların kontrolü:
 Hastanın beraberinde getirdiği ilaçlar hemşire tarafından HB.FR.06 Hastanın beraberinde getirdiği
ilaçlar formu ile teslim alınarak miat kontrolleri yapılmaktadır.
 Teslim alınan ve miat kontrolleri yapılan ilaçlar hastanın hekimi tarafından kontrol edilerek
uygulama konusundaki devamlılığa karar verilmektedir.
 Hastanın yanında getirdiği ilaçlar sağlık personeli tarafından ve yine sağlık personeli gözetiminde
uygulanmaktadır.
 Hastanın beraberinde getirdiği ilaçlardan kalanları hasta taburcu olduğunda HB.FR.06 Hastanın
beraberinde getirdiği ilaçlar formu ile hastaya geri teslim edilmektedir.
İlaç-ilaç, ilaç-besin etkileşimlerinin kontrolü:
 Hastanemizde İlaç-ilaç, ilaç-besin etkileşimlerine farkındalık yaratmak için HBYS entegrasyonu
sağlanmıştır.
 İlaç hazırlanan birimlerde İY.LS.10 İlaç-ilaç etkileşimleri listesi ve İY.LS.08 İlaç besin etkileşimi
listeleri bulunmaktadır.
 İlaç ve besin etkileşimi konusunda hasta bilgilendirilmektedir.
Parenteral ilaçlarda stabilite ve geçimsizlik kontrolü:
 Hastanemizde ilaç uygulamaları yapılan birimlerde geçimsiz ilaçların yer aldığı İY.LS.07 Geçimsiz
İlaç listesi bulunmaktadır.
 Fiziksel Geçimsizlik; İlaçlar karıştırıldığı zaman meydana gelen bulanıklık, kristalizasyon, çökme
gibi gözle görülen değişikliklerdir. Geçimsizlik tespit edildiğinde ise; Uygulama sonlandırılır.
Geçimsiz ilaçlar listesi tekrar gözden geçirilir.
 Eğer listede olmayan bir geçimsizlik tespit edildi ise listelerin revize edilmesi için eczaneye bildirim
yapılır.
 İlaçlar arasında geçimsizlik varsa ayrı ayrı uygulanır. ( Mümkünse farklı damar yolundan, mümkün
değilse 30 dk. ile ara ile uygulanır. ) Şüpheli durumlarda Farmokovijilans sorumlusuna danışılır.
 Geçimsizlik tespit edilen ilaçlar tehlikeli atığa atılır.
İlaç hata bildirimleri ve ilaç yönetimine ilişkin göstergeler:
T.C.
SAĞLIK BAKANLIĞI
TÜRKİYE KAMU HASTANELERİ KURUMU
Çanakkale İli Kamu Hastaneleri Birliği Genel Sekreterliği
Lapseki Devlet Hastanesi
GÜVENLİ İLAÇ YÖNETİM PROSEDÜRÜ
KOD: İY.PR. 06
YAYIN TARİHİ: 16/11/2015
REV. TAR: 20/12/2016
REV. NO: 01
Sayfa No: 5/7

Hastanemizde İlaç hataları ve ramak kala olaylar güvenlik raporlama sistemi kapsamında
bildirilmektedir.
 İlaç güvenliği ile ilgili hatalar Güvenlik Raporlama Sistemi Bildirim Formu ile kalite birimine
bildirilir.
 Bildirim yapılan ilaç hataları ilaç hata sınıflandırma sistemine göre kodlanmakta ve
kaydedilmektedir.
 Yüksek riskli ilaçların yönetimi:
 Hastanemizdeki yüksek riskli İlaçlar İY.FR.06 Yüksek riskli ilaç listesinde belirlenmiştir.
 Yüksek riskli ilaçlar kırmızı etiketle etiketlenerek eczaneden çıkışları yapılmaktadır. İY.FR.06
Yüksek riskli ilaç listesi uygulama alanlarında bulunmaktadır.
 Yüksek riskli ilaçlar diğer ilaçlardan ayrı yerde saklanmaktadır.
 Hasta taburcu olduktan sonraki süreçte kullanacağı ilaçların yönetimi:
 Hastasının taburculuğuna karar veren hekim hastanın evde kullanacağı ilaçları tarif etmektedir.
 Evde kullanacağı ilaçlar EY.FR.06 Hasta Taburcu ve Eğitimi Formuna kayıt edilerek, hasta ve
yakınına bilgi verilmektedir.

Formun bir nüshası hastaya verilerek, bir nüshası da hasta dosyasında saklanmaktadır.
 Özel nitelikli ilaç gruplarına yönelik düzenleme:
 Özel nitelikli ilaç gruplarına yönelik listeler hastanemiz eczacısı tarafından hazırlanmaktadır.
 Listeler ilaç hazırlanma ve kullanım alanlarında bulunmaktadır.
 Acil pediatrik ilaçlar, yazılışı, okunuşu, görünüşü birbirine benzeyen ilaçlar ve yüksek riskli ilaçların
dolaplardaki yerleşimi muhtemel hataları engelleyecek şekilde yapılmaktadır.
 Yüksek riskli ilaçlara farkındalık yaratmak amacıyla kırmızı etiket yapıştırılmaktadır.
 Hastanemizdeki özel nitelikli ilaçlar aşağıdaki gibi listelenmiştir:
 Yeşil ve kırmızı reçeteye Tabi İlaç Listesi
 Yazılışı Okunuşu Benzer İlaç Listeleri
 Yüksek Riskli İlaç Listesi
 Soğuk Zincire Tabi İlaç Listeleri
 Işıktan Korunması Gereken İlaçlar Listesi
 Acil İlaçların pediatrik Dozları Listesi
 Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı Onayı İsteyen İlaçların Listesi
 İlaçların kullanım süresi, dikkat edilecek hususlar ve saklama koşulları listesi

Yeşil ve kırmızı reçeteye tabi ilaçların ( yüksek riskli ilaçlar) yönetimi:
 Narkotik ve psikotrop ilaç yönetimi İY.TL.12Narkotik Ve Psikotrop İlaç Yönetim Talimatı na göre
yapılmaktadır.
 Eczaneye iade edilen ilaçlara yönelik düzenleme:
 Klinikte yatan hastalardan kalan ilaçların eczaneye iadesi iade sebebi belirtilerek(taburcu,ex,order
değişikliği,sevk,ilaç stoplama v.b) günlük olarak HBYS üzerinden yapıldıktan sonra İY.FR.04 İlaç ve
tıbbi sarf malzeme iade formu iki nüsha olarak düzenlenerek bir nüshası ile eczaneye teslim
edilmektedir.
 İlaç atıklarının ve son kullanım tarihi geçmiş ilaçların imhası:
 Hastanemizde ilaç atıklarının ve son kullanım tarihi geçmiş ilaçlar tehlikeli atık kapsamında
depolanmakta ve AY.PR.02 Atık Yönetim Prosedürüne göre bertarafı gerçekleştirilmektedir.
 Işıktan korunması gereken ilaçlar:
 Işıktan korunması gereken ilaçlar Işıktan korunması gereken ilaçlar listesinde belirlenmiştir.
T.C.
SAĞLIK BAKANLIĞI
TÜRKİYE KAMU HASTANELERİ KURUMU
Çanakkale İli Kamu Hastaneleri Birliği Genel Sekreterliği
Lapseki Devlet Hastanesi
GÜVENLİ İLAÇ YÖNETİM PROSEDÜRÜ
KOD: İY.PR. 06
YAYIN TARİHİ: 16/11/2015
REV. TAR: 20/12/2016
REV. NO: 01
Sayfa No: 6/7
 Liste kullanım alanlarında bulunmaktadır
 Işıktan korunması geren ilaçlar, ışık almayan dolaplarda saklanmaktadır.
 Işıktan korunması gereken ilaçlar infüzyon olarak hastalara uygulanırken serumlar folyo ile
sarılmaktadır.
Güvenli ilaç uygulamalarına yönelik süreçler:
 İlaçlar hastalara isimlerinin yazılı olduğu ilaç kadehleriyle verilmektedir.
 İlacı hazırlayan hemşire mutlaka uygulamayı da kendisi yapmaktadır.
 Uygulama öncesi ilaç şişesinin üstü, ilacın adının ve dozunun doğruluğu açısından üç kez kontrol
edilmektedir. ( İlacı kadehe koyarken, şişeyi raftan alırken, ilaç şişesini rafa koyarken)
 İlaç hazırlanırken dikkatin dağılmaması için bu işlem sakin ve aydınlık bir ortamda yapılmaktadır.
 İlaçlar kapalı kaplarda ve kişiye özel hazırlanır, kaplarda hastaların kimlik tanımlayıcı bilgileri yer
almaktadır.
 Hasta ilaç uygulama sürecinin aktif bir parçası olarak kabul edilerek güvenli ilaç kullanımı
konusunda eğitilir; endişeleri açıklanarak soru sorma konusunda cesaretlendirilmektedir.
 Göze ilaç damlatılması için erişkinlerin yukarıya bakmaları istenir ve alt göz kapağı aşağıya çekilip
oluşan keseye damlatılır. Nazolakrimal kanaldan sistemik dolaşıma geçmesinin önlenmesi için
(atropin..)bazen gözün iç köşesine bası yapılmaktadır.
 Çocukların gözüne damlatmak için göz zorla açılmaz, ilacın köşesine damlatılması da yeterli
olmaktadır.
 Kulak damlaları avuç içinde ısıtılarak kullanılır, aksi takdirde çok ağrı yapabilmektedir.
 Kulak damlasının ulaşması için erişkinlerde kullandıktan sonra kulak kepçesi yukarı, çocuklarda
dışa doğru çekilmektedir.
 Enjeksiyon uygulamada aseptik kurallara mutlaka uyulur. Hazırlık sırasında enjektör ve ilacı
kontamine etmemeye dikkat edilir, derinin dezenfeksiyonu sağlanmaktadır.
 IM enjeksiyon için hastaya doğru pozisyon vermek ve doğru bölgeye ilacı uygulamak çok
önemlidir. Gergin kasa enjeksiyon yapmak ağrı verir.
 IM ve subkutan enjeksiyonlar sırasında iğnenin damarda olmadığından emin olunmalıdır. Yine ilaç
doku içine verilirken yavaş yavaş verilmelidir. Bu hem ağrıyı azaltır, hem de ilacın doku içine
yayılımını ve emilimini kolaylaştırmaktadır. Çok miktarda ilaç, ağrı yapar ve yerel doku yıkımı
yapabilmektedir.
 Burun damlası, temiz buruna sırt üstü pozisyonda baş iyice geri çekildikten sonra uygulanır ve
birkaç dakika böyle kalınmalıdır.
 IV enjeksiyonların uygulanma sırasında iğnenin damarda olup olmadığına dikkat edilir. İlacın
özelliğine göre erken komplikasyonlar gözlenmektedir.
 Aerosollar iyice çalkalandıktan sonra, öksürükle balgamı çıkarılmış hava yoluna uygulanmalıdır.
 Süppozitüvar ve vajinal ovüller buzdolabında saklanıp, mutlaka uygun pozisyonlarda ıslatılarak
uygulanmalı ve bu pozisyonda birkaç dakika kalınmalıdır.
 Doku tahriş edici veya büyük hacimli ilaçların sc verilmesi o bölgede nekroz, ağrı ve abselere
neden olabileceğinden bu hususlara dikkat edilmekte ve her enjeksiyonda bölgeler sırayla
değiştirilmektedir.
 Sinir ve kemiklere zarar vermemek için, enjeksiyonlar anatomik olarak sinirlerden uzak güvenli
bölgelere yapılmalıdır. Ayrıca irritasyon, inflamasyon ve enfeksiyon olan bölgeler
kullanılmamalıdır. Skar dokusu ve ödemli dokulara da enjeksiyon yapılmaz. Aksi halde doku yıkımı
arttığı gibi verilen ilacın emilimi de yetersiz olmaktadır.
 Acil arabasında bulunan ilaçların düzenli kontrolleri yapılmaktadır.
T.C.
SAĞLIK BAKANLIĞI
TÜRKİYE KAMU HASTANELERİ KURUMU
Çanakkale İli Kamu Hastaneleri Birliği Genel Sekreterliği
Lapseki Devlet Hastanesi
GÜVENLİ İLAÇ YÖNETİM PROSEDÜRÜ
KOD: İY.PR. 06
YAYIN TARİHİ: 16/11/2015
REV. TAR: 20/12/2016
REV. NO: 01
Sayfa No: 7/7
 Bir ilacın uygunsuz kullanımına ve hastaya zarar vermesine neden olan/olabilecek tüm olaylar ilaç
hatası olarak tanımlanmaktadır.
5.0.İLGİLİ DOKÜMANLAR:
 İY.PR.09 Sözel Order prosedürü
 İY.LS.09 İlaç Uygulamalarında Kullanılmaması Gereken Kısaltmalar Listesi
 İY.LS.06 Yüksek Riskli İlaçlar Listesi
 İY.LS.02 Yazılışı Okunuşu Benzer İlaç listeleri
 TY.FR.06 Ortam Isı ve Nem Takip Formu
 HB.FR.12 Hemşire Gözlem Formu
 Advers Etki Bildirim Formu
 GR.FR.01 Güvenlik Raporlama Sistemi Bildirim Formu
 HB.FR.06 Hastanın beraberinde getirdiği ilaçların kayıt formu
 EY.FR.06 Hasta Taburcu ve Eğitimi Formu
 İY.LS05 Işıktan korunması gereken ilaçlar listesi
 İY.LS.10 İlaç İlaç Etkileşimleri listesi
 İY.LS.08 İlaç Besin Etkileşimleri Listesi
 İY.TL.12 Narkotik ve psikotrop ilaçların yönetim talimatı
 İY.TL.08 Advers etki bildirim talimatı
 AY.PR.01 Atık Yönetim Prosedürü
 İY.FR.04 İlaç ve tıbbi sarf malzeme iade formu
 İY.FR.05 Sözlü ve telefonla tabip talimatları formu
 İY.TL.10 İlaç geçimsizlikleri talimatı
HAZIRLAYAN
İlaç Yönetim Sorumlusu
KONTROL EDEN
ONAYLAYAN
Kalite Yönetim Direktörü
Başhekim