Ders Kurulu: 202
advertisement
Ders Kurulu: 202 Dersin Adı: Kalp ve Pericardium Özet: Kalp, pericardium’la birlikte, mediastinum medius’ta bulunur. Vücudun sol tarafındadır ve apex cordis 5. İnterkostal aralıkta orta hattın 9 cm solunda yer alır. Büyük dolaşımda oksijene olmuş kan organlara taşınır ve pulmoner dolaşımda deoksijene olmuş kanı akciğerlere taşınır. Kalp septum interventriculare tarafından ayrılan iki ventriculus ve septum interatriale tarafından ayrılan iki atrium’dan oluşur. Atrium’lardaki kan valva atrioventricularis’lerden geçerek ventriculus’lara ulaşır. Kalp içeriden dışarıya doğru endocardium, myocardium ve pericardium’dan oluşur. Myocardium lifleri iki annulus fibrosus ve iki trigonum fibrosum’dan oluşan kalp iskeletinden başlar. A coronaria sinus aortae’dan başlar. A coronaria dextra, a marginalis dextra’yı ve ramus interventricularis posterior’u verir. A coronaria sinistra, ramus circumflexus ve ramus interventricularis anterior’u verir. Kalbin venleri v cordis magna, v cordis parva, v cordis media ve vv cordis minimae’dır. Kalpin uyarı merkezi crista terminalis içinde bulunan SA nodülü’dür. Uyarılar atrium duvarından geçtikten sonra septum interatriale’de bulunan AV nodülü’ne ulaşır. Uyarılar fasciculus atriventricularis’ten geçtikten sonra ramus dexter ve sinister’e daha sonra da Purkinje liflerine yayılır. Kalbin sempatik lifleri ganglia cervicales ve 1-4. Torakal sempatik ganglion’lardan gelir. Parasempatik lifler n vagus’un rami cardiaca’sından gelir. Pericardium dışta yer alan bir pericardium fibrosum’dan ve içte yer alan pericarium serosum’dan oluşur. Pericardium serosum’unda parietal ve visceral tabakaları vardır. Fetus’ta, oksijene olana kan v umbilicalis ile taşınır ve her iki ventriculus tarafından aorta’ya pompalanır. Deoksijene olan kan is a umbilicalis’ler ile taşınır. Öğretim Üyesi: Prof.Dr. Mürvet Tuncel Ders Kurulu: 202 Dersin Adı: Mediastinum ve Posterior Mediastinumda Bulunan Oluşumlar Özet: Mediastinum, önde sternum, arkada torakal vertebra’lar, yukarıda apertura thoracis superior, aşağıda diaphragma ve yanlarda parietal pleura’lar ile sınırlı bir boşluktur. Mediastinum önde angulus sterni’den başlayıp arkada 4. torakal vertebra’nın alt sınırından geçen horizontal bir düzlem ile üst ve alt iki kısma ayrılır. Alt mediastinum da kendi arasında ön, orta ve arka olmak üzere üç bölüme ayrılır. Üst mediastinum’da arcus aortae, truncus brachiocephalicus, a. carotis communis sinistra, a. subclavia sinistra, v. brachiocephalica dextra ve sinistra, thymus artıkları, sol n. laryngeus recurrens, trachea bulunur. Ön mediastinum corpus sterni ile pericardium’un lamina parietalis’i arasında kalan kısımdır. Burada gevşek bağ dokusu, ligg. sternopericardiaca ve thymus artıkları bulunur. Orta mediastinum ön ve arka mediastinum’ların arasında kalan geniş kısımdır. Burada kalp, perikardium, aorta ascendens bulunur. Arka mediastinum’da aorta thoracica, v. azygos, v. hemiazygos, v. hemiazygos accessoria, oesophagus, n. vagus, n. splanchnicus major, minor ve imus’tur. Öğretim Üyesi: Prof.Dr. Meserret Cumhur Ders Kurulu: 202 Dersin Adı: Thorax Duvarı Anatomisi Özet: Thorax duvarının iskeletini önde sternum, yanlarda costalar, arkada thoracal vertebralar oluşturur. Thorax’ın üst açıklığına apertura thoracis superior, alt açıklığına apertura thoracis inferior denir. Apertura thoracis superior’u önde manibrium sterni’nin üst kenarı, yanlarda I. costa’lar ve arkada I. thoracal vertebra oluşturur. Apertura thoracis superior’u önde sternum’un alt ucu processus xiphoideus, yanlarda arcus costarum ve XII. costa’lar, arkada XII. thoracal vertebra oluşturur. Bu açıklığı diaphragma tamamen kapatır. Costa’ların arasında musculus intercostalis’ler bulunur. Üç grup m. intercostalis vardır. 1-Musculus intercostalis externi 2- musculus intercostalis interni 3- musculus intercostalis intimi ayrıca musculus sternocostalis (transversus thoracis), musculus subcostalis ve musculus levator costarum denilen kas grupları da vardır. Musculus intercostalis externi ve m. levator costarum inspirasyon, m. ıntercostalis interni, intimi, sternocostalis ve subcostalis expirasyon yaptırırlar. Bu kaslar nervus intercostalis’ler tarafından inerve edilirler. Thorax duvarının ön tarafını arteria thorasica interna’nın arteria intercostalis arterior (1-6.) dalları ve arteria musculoprenica’nın arteria intercostalis anterior (7-12.) dalları besler. Arka duvarına 3. intercostal aralıktan itibaren aorta thorasica’nın arteria intercostalis posterior dalları gider. İlk iki arteria intercostalis posterior arteria subclavia’nın truncus costocervicalis dalının arteria thorasica suprema dalından gelirler. Thorax’ın ön duvarındaki vena intercostalis anterior’lar vena thorasica interna’ya dökülürler. Arka duvarındaki vena intercostalis posterior’lar dan sağ tarafta olanlar vena azygos’a, sol tarafta olanlar 8-12 vena intercostalis posterior’lar vena hemiazygos’a 4-7 vena intercostalis posterior’lar vena hemiazygos accessoria’ya, 2-3 vena intercostalis posterior’lar vena intercostalis superior’a dökülürler. Her iki taraftaki 1. vena intercostalis posterior’lar doğrudan sağ ve sol vena brachiocephalica’lara dökülürler. Öğretim Üyesi: Prof.Dr. Sezgin İlgi Ders Kurulu: 202 Dersin Adı: Burun ve Burunla İlgili Yapılar Özet: Nasus externus’u yukarıda nazal kemik, maksillanın processus frontalis’i ve frontal kemiğin pars nasalis’i oluşturur. Aşağıda, bu iskeleti hyalin kıkırdak yapısında olan laminalar yapar. Cavitas nasi, septum nasi ile sağ ve sol olmak üzere iki yarıma ayrılır. Septum nasi’yi cartilago septi nasi, ethmoid kemiğin lamina perpendicularis’i ve vomer oluşturur. Cavitas nasi’ler önde nares adı verilen açıklıklardan başlar ve arkada choanae’ya kadar devam eder. Cavitas nasi’nin tavanı, tabanı, medial ve lateral duvarları vardır. Recessus sphenoethmoidalis, concha nasalis superior’un üzerinde bulunan küçük bir alan olup buraya sinus sphenoidalis’ler açılır. Meatus nasi superior, concha nasalis superior’un altında bulunur. Buraya sinus ethmoidalis posterior’lar açılır. Meatus nasi medius, concha nasalis media’nın altında yer alır. Burada, bulla ethmoidalis adı verilen yuvarlak şekilli bir şişkinlik bulunur. Bulla ethmoidalis’i sinus ethmoidalis medius’lar yapar. Bu sinus’lar bulla ethmoidalis’in üst kenarına açılır. Hiatus semilunaris adı verilen kavisli açıklık bulla ethmoidalis’in hemen altında yer alır. Hiatus semilunaris’in ön ucunda, infundibulum adı verilen huni şeklinde bir kanal bulunur. Sinus maxillaris, hiatus semilunaris aracılığı ile meatus nasi medius’a, sinus frontalis de meatus nasi medius’a açılır ve infundibulum ile devamlılık gösterir. Meatus nasi medius, önde atrium aracılığı ile vestibulum nasi ile devam eder.Vestibulum nasi, kıllar içeren modifiye karakterde bir deri ile kaplıdır. Meatus nasi inferior, concha nasalis inferior’un altında bulunur ve buraya ductus nasolacrimalis açılır. Bu açıklığı bir mukoza plikası kapatır. Sinirleri: olfaktor mukoza bölgesini nn. olfactorii inerve eder. Geri kalan kısım ise n. ophthalmicus, ve n. maxillaris (n. trigeminus’un dalları)’in dalları tarafından inerve edilir. Arterleri arteria maxillaris’in dallarıdır. Sinus paranasales; sphenoidalis ve sinus ethmoidalis tir. Öğretim Üyesi: Prof.Dr. Mürvet Tuncel Ders Kurulu: 202 sinus maxillaris, sinus frontalis, sinus Dersin Adı: Pharynx Özet: Burun, ağız boşluğu, larynx’in arkasında yer alan sindirim kanalının ağızdan sonra gelen kısmıdır. Basis cranii’den 6. cervical vertebra’ya kadar uzanır. Boru şeklinde olan pharynx’in ön kısmı burun, ağız boşluğu ve larynx ile ilişkidedir, bu nedenle üç kısımda incelenir. Pars nasalis pharyngis: choanae aracılığı ile burun boşluğuna açılır. Ostium pharyngeum tubae auditiva, torus tubarius, torus levatorius, tonsilla tubaria, tonsilla pharyngealis bu bölgeye ait oluşumlardır. Pars oralis pharyngis: isthmus faucium aracılığı ile ağız boşluğuna açılır. Tonsilla palatina’lar bu bölgeye aittir. Pars laryngea pharyngis: aditus laryngis aracılığı ile cavum laryngis ile irtibattadır. Pharynx’in kasları konstriktör ve levator olmak üzere iki gurupta incelenir. Konstriktör kaslar m. constrictor pharyngis superior, m. constrictor pharyngis medius, m. constrictor pharyngis inferior’dur. Levator kaslar ise m. palatopharyngeus, m. stylopharyngeus ve m. salpingopharyngeus’tur. M. stylopharyngeus’un siniri n. glossopharyngeus, diğerlerinin ise plexus pharyngeus’tur. Pharynx’in arterleri a. carotis externa, a. lingualis ve a. facialis’ten gelirler. Öğretim Üyesi: Prof.Dr. Ruhgün Başar Ders Kurulu: 202 Dersin Adı: Boyun Kökü Özet: Böyun kökü olarak adlandırılan bölge apertura thoracic superior’un hemen üstündeki bölgedir. Burada scalen grubu kaslar ve prevertebral kaslar yer alır.Arteria ve vena subclavia ve dalları da bu bölgedeki damarlardır.C1- C4 spinal sinirlerin ön dalları Birleşerek plexus cervicalis’i oluşturur. Plexus cervicalis’in yüzeyel ve derin ( muscular) dalları da bu bölgede bulunur. Plexu2Un derin dalları bu bölgedeki kasları inerve eder. Öğretim Üyesi: Prof.Dr. Mürvet Tuncel Ders Kurulu: 202 Dersin Adı: Diaphragma Özet: Diaphragma, göğüs ve karın boşluklarının birbirinden ayıran kubbe şekilli, kas ve zarlardan oluşanbir yapıdır. Pars sternalis diaphragmatis, pars costalis diaphragmatis ve pars lumbalis diaphragmatis olmak üzere üç bölümü vardır. Diaphragma’nın kas dokusu arasındaki açıklıklardan çeşitli yapılar geçerek karın boşluğu ile göğüs boşluğu arasında uzanırlar. Diaphragma’nın temel fonksiyonu kasılıp gevşeyerek solunum yaptırmasıdır. Üst yüzünü arteria thoracica interna’nın dalları ve arteria phrenica superior, alt yüzünü ise arteria phrenica inferior ve arteria subcostalis’ler besler. Diaphragma’nın siniri n. pherenicus’tur. Öğretim Üyesi: Prof.Dr. H. Hamdi Çelik Ders Kurulu: 202 Dersin Adı: Trachea ve Akciğerler Özet: Trachea solunum yolunun larynx’ten sonra gelen kısmıdır. 6. servikal vertebra hizasından başlar ve 5. torakal vertebra korpusunun üst kenarı hizasında ikiye ayrılarak sonlanır. İkiye ayrıldığı yere bifurcatio trachea denir. Trachea’nın her tarafı membrana elastica tracheae adı verilen elastik bağ dokusu ile sarılıdır. İskeleti, sayıları 16-20 arasında değişen ve açıklığı arkaya bakan at nalı şeklindeki kıkırdak halkalardan oluşur. Trachea, pars cervicalis ve pars thoracica olmak üzere iki kısımda incelenir.Trachea’dan sonraki solunum yollarına bronchus principalis dexter ve sinister adı verilir. Sağ bronkus üç, sol bronkus ise iki bronchus lobaris’e ayrılır. Arterleri, a. thyroidea inferior, aorta thoracica’dan gelir. Venleri plexus venosus thyroideus inferior’a dökülür. Lenfatikleri nodi paratracheales’e açılır. Sinirleri parasempatik lifler n. vagus’tan sempatik lifler truncus sympathicus’tan gelir. Solunum sistemini oluşturan organların en önemlisi olan akciğerler bir çifttir. Göğüs boşluğunu tam olarak doldurur. Orta mediastinum’da bulunan kalp ve büyük damarlar ile birbirinden ayrılır. Akciğerler koni şeklindedir. Apex pulmonis denilen tepesi, basis pulmonis denilen tabanı, facies costalis ve facies mediastinalis denilen yüzleri vardır. Akciğerlerin mediastinal yüzünde hilum pulmonis denilen akciğerlere giren çıkan oluşumların bulunduğu bir yer vardır. Akciğerler fissura adı verilen yarıklar ile loblara ayrılır. Sağ akciğerde iki fissura ve üç lob, sol akciğerde bir fissura ve iki lob bulunur. Akciğerleri besleyen arterler a. bronchialis’lerdir. Venler aynı isimli venlerdir. Lenfatikleri truncus bronchomediastinalis dexter ve sinister’e açılır. Sinirleri parasempatikler n. vagus’tan, sempatik lifler truncus sympathicus’un torakal parçasından gelirler. Akciğerleri saran seröz zara pleura denir. Öğretim Üyesi: Prof.Dr. Meserret Cumhur Ders Kurulu: 202 Dersin Adı: Larynx Özet: Ses ve solunum organı olan larynx,aynı zamanda reflexle kapanarak yabancı cisimlerin daha alt solunum yollarına kaçmasına mani olur.Erişkinde C3-6 vertebralar arasında yer alır.Çocuklarda biraz daha yukarıda bulunur.Altta trachea ile devam eder,üstte dil kökü ve hyoid kemiğine bağlıdır.Cartilago thyroidea,cartilago cricoidea ve epiglottis tek olan kıkırdaklarıdır.Çift olan kıkırdakları ise cartilago arytenoidea,cartilago coniculata ve cartilago cuneiformis’dir.Epiglottis ve arytenoid kıkırdağın processus vocalis’i hariç diğerleri 20 yaşından sonra kemikleşmeye başlar.Larynx kasları ekstrensek ve intrensek olmak üzere iki grupta incelenir.İntrensek grup kasların;ligamentum vocale’leri germek ve gevşetmek,rima glottis’i açmak veya kapatmak,aditus laryngis’in şekil değiştirmesini sağlamak gibi başlıca üç fonksiyonu vardır.Larynx boşluğu(cavitas laryngis);vestibulum laryngis,ventriculus laryngis ve cavitas infraglottica olmak üzere üç kısımda incelenir.Ses oluşabilmesi için rima glottis(mizmar aralığının) ön kısmını oluşturan plica vocalis’lerin birbirine yaklaşarak titreşmesi gerekir. Öğretim Üyesi: Doç.Dr. Nuran Yener Ders Kurulu: 202 Dersin Adı: Lenfatik Sistem Özet: Lenfatik sistem lenfatik damarlar ve lenfatik dokulardan oluşur. Lenfatik damarlar değişik çaptadırlar ve içlerinde taşıdıkları lenf sıvısını en sonunda kan dolaşımına verirler. Lenfatik dokular ise başlıca lenf nodülleri olmak üzere kemik iliği, dalak, timus tonsillalardır. Lenf sıvısı genel olarak hücrelerarası boşluktaki sıvıdır. Lenfatik sistem esas olarak bir drenaj sistemidir, dolaşım yoktur. Lenf nodülleri metastazlarda yabancı hücrelerin tutulmasında önemli yeri vardır. Lenfatik kapillerler birleşerek daha büyük ductusları, onlarda birleşerek truncusları ve en sonunda ductus thoracicus ve ductus lymphaticus dexter’i oluştururlar. Bu damarlar vücudumuzun her yerinde lenf nodüllerinden geçerek içlerindeki lenfi temizlenmiş olarak kan dolaşımına iletirler. Öğretim Üyesi: Doç.Dr. C. Cem Denk
