Dilek Dabanlı

Bordetella
Bordetella cinsi, sıcakkanlı hayvanlarda üst
solunum yolu enfeksiyonlarına neden olan
pek çok patojenik bakteri türünü
içermektedir. Bordetella pertussis,
boğmaca hastalığının ajanıdır.
Halen en fazla ölüme sebep olan on
infeksiyoz hastalıktan birisi olan boğmaca,
Dünya Sağlık Örgütü(WHO) raporlarına
göre yoksul ülkelerde aşılanmamış
bireyler başta gelmek üzere, dünya
çapında yılda 50 milyon vakaya ve 350.000
ölüme sebep olmaktadır.
Kingdom:Bacteria
Phylum:Proteobacteria
Class:Beta proteobakteria
Order:Burkholderiales
Family:Alcaligenaceae
Genus:Bordetella
Bordetella ilk kez
Borget ve Gengou
tarafından 1906’da
boğmacalı
çocukların
balgamlarından
izole edilerek
Bordetella pertusis
olarak
isimlendirilmiştir.
Bordetella grubu
bakteriler
Haemophiluslara
benzerler.
Bordetella 0.2-0.5
mikrometre boyunda
oval,hareketsiz
• .
sporsuz küçük
basildir.Genellikle tekli
nadiren ikili
kokobasiller halinde
bulunabilirler.Gram
negatif ve kutupsal
boyanma özelliği
gösterirler.
• DNA’daki G+C orani %66 – 77.Glikoz
ve laktozdan gaz yapmadan asit
yapan;ısı, kuruluk ve dezenfektan
etkilerle çabuk ölebilen
bakterilerdir.Optimal üreme ısısı
37 ̊ C dir.Zorunlu aeropturlar.
• Üretilmesinde en
uygun besiyeri
Bordet - Gengou
besiyeridir. Bu
besiyerinde S
tipinde düz,
yuvarlak, küçük,
inci ya da civa
parlakliginda
koloniler olusturur.
• Kanli agara pasaj
yapıldığında hafif
bir hemoliz zonu
oluşturur.
• . Invitro olarak
duyarlı oldugu
antimikrobikler,
polymyksinler,
sülfanamidler,
tetrasiklinler,
ampisilin ve
eritromisin gibi
antibiyotiklerdir.
Bordetella Cinsinin Türleri
» B. ansorpii
» B . avium
» B . bronchiseptica
» B . hinzii
» B . holmesii
» B . parapertussis
» B . pertussis
» B . petrii
» B . trematum
Bordetella pertusis
•
B. Pertusis boğmaca hastalğına neden
olan bakteridir. Boğmaca hastalığı 16.
yüzyıldan itibaren bilime gelen bir
hastalıktır. Bu hastalığın rapor edilen ilk
epidemisi, 1578 yılında de Baillou
tarafından Paris'den bildirilmiştir. Latince
ağır anlamına gelen “per” ve öksürük
anlamına gelen “tussis” kelimelerinin
birleşmesiyle pertussis adı verilen
hastalığın klinik özellikleri 1822 yılında
Waterhouse tarafından tanımlanmıştır.
• ABD'de 1934 yılında 266.000 vaka
rapor edilmiştir. Ancak 1949 yılında
lisans alan difteri-boğmaca-tetanoz
aşısının yaygın olarak kullanılması ile
yıllık vaka sayısı inmiştir. Vaka
sayısının azalmasıyla, ciddi yan
etkileri olan boğmaca aşısının
uygulama oranlarında gelişmiş
ülkelerin çoğunda büyük düşüşler
olmuştur.
• B. pertussis damlacık yolu ile konağa
girdikten sonra solunum sistemi
mukozasındaki silialara tutunur. Konakta
yeterli bağışıklık yoksa çoğalarak,
solunum yolundan aşağıya doğru
ilerlemeye başlar. Trakeal sitotoksin
ortama yayılarak, epitel hücrelerine zarar
verir. Bu değişiklikler öksürük ve burun
akıntısına neden olur. Bazı vakalarda
bakteri alveollere kadar ilerleyerek,
boğmacadan ölümlerin %90'ından
fazlasından sorumlu olan boğmaca
pnömonisine yol açar.
Trakeal epitel hücrelere yerleşmiş B. pertusis’ler
Boğmaca da ,ekim için ÖKSÜRÜK
PLAĞI YÖNTEMİ izolasyon için
daha iyi pozitif sonuç verir. Besiyeri
hastanin 10 – 15 cm uzakta ve açik
tutulur. Öksürme aninda çikan
bakteriler plak yüzeyine yapisir ve
ekilmis olur.
• Boğmaca hastalığı üst üste gelen
inatçı öksürük nöbetleriyle
karakterize bir solunum yolu
enfeksiyonudur. Hastalığın ilk bir iki
haftasında boğmaca mikrobu üst
solunum yollarında yerleşir. Hasta
kişinin ağız ve burun salgıları ile
temas eden kişilerde bulaşma oranı
%90’ın üzerindedir.
• Çok bulaşıcı bir hastalıktır. Ev içi
yoğun temas sonrası, aşılı kişilerde
dahi enfeksiyon gelişme oranı
%80’dir. Öksüren okul çocukları ve
yetişkinler, çocuk boğmaca
enfeksiyonları için en önemli
kaynaktır. Boğmacanın kuluçka
dönemi 6-20 gündür. Hastalığın
toplam süresi 6-10 haftadır. Her
biri yaklaşık iki hafta süren 3 dönem
halinde seyreder.
Boğmaca Aşıları
• Boğmaca aşısının iki formu vardır. Tam
hücre aşısı ve aselüler aşı. İlk kez 1933
yılında hem hastalığı önlemek, hem de
tedavi amacıyla kullanılmıştır. Birçok
ülkede üretilmektedir. Genellikle kültürde
üretilen bakteri toplanıp, santrifügasyon
ile konsantre edilmekte ve salin
solüsyonunda süspansiyon haline
getirilmektedir. Konsantre edilen bakteri
öldürülüp ısı ve/veya kimyasal madde ile
kısmen detoksifiye edilir. Sonra difteri ve
tetanoz toksoidleri ile kombine edilip, bir
alüminyumla adsorbe edilerek kullanıma
sunulur.
.
• Tam hücre aşısı, sık olarak verildiği yerde
kızarıklık, şişlik, ağrı gibi bölgesel etkiler
ve yükse ateş, huzursuzluk, tiz sesle
ağlama, dalgınlık gibi genel yan etkiler
görülebilir,bebek havale geçirebilir.Sağlık
ocaklarında yapılan boğmaca aşıları tam
hücre aşılarıdır.
Tam hücre aşısının bu istenmeyen yan
etkileri nedeniyle aselüler aşılar
geliştirilmiştir.
Bordetella parapertussis
• B.pertussis’e benzer özellikler
taşır.Boğmacaya benzer fakat daha hafif
seyreden bir hastalık yapar.
Bordetella bronchiseptica
• B.pertussis’e benzer özelikler
taşır;fakat daha hareketlidir.Daha çok
hayvanlarda bulunur.İnsanlardaki
enfeksiyonu nadir olarak görülür.
Teşekkür Ederim!