En Eski Yerküre, Anadolu`da Yapıldı

BD MAYIS 2017
En Eski
Yerküre,
Anadolu'da
Yapıldı
Yazan: ZEYNEP ABURAS
D
ünyanın küre biçiminde
olduğu, MÖ 3. yüzyılda
Yunan gökbilimciler tarafından
ortaya konulmuş, ilk küre biçimindeki dünya maketinin yapılması da
yine aşağı yukarı aynı döneme rastlamıştı. Bilinen ilk dünya küresi Anadolu
topraklarında, Bergama’da yapılmıştı. MÖ
2. yüzyılda yaşayan ve Bergama Kütüphanesi’nde yöneticilik de yapan Malluslu Crates’in dünyanın küre biçimindeki ilk maketini
yaptığı biliniyor.
Adana’daki Mallus Antik Kenti’nde
doğan Malluslu Crates, yaşamının bir
bölümünü Tarsus’ta geçirdikten sonra,
Bergama’da yaşamış, dönemin önde
gelen dilbilimcilerinden biriydi.
Alman coğrafyacı Martin Behaim’ın “Erdapfel” adını verdiği dünya
küresi ise, “günümüze ulaşabilen”
en eski dünya küresi olma özelliğini taşıyor.
Behaim’ın, Kolomb Amerika’ya ulaşmadan çok kısa bir
süre önce, 1492’de yaptığı bu
dünya küresi, Amerika, Avustralya ve Antartika kıtalarını
içermemektedir. •
104
Martin Behaim’ın
“Erdapfel” adını
verdiği dünya küresi.
(flickr/Jeff Nyveen)
Malluslu Crates’in
dünya küresi
(Kaynak: Terrestrial and
celestial globes,
Edward Luther
Stevenson, syf 7)