kuvvet yeteneğinin gelişimi ve eğitimi

KUVVET YETENEĞİNİN GELİŞİMİ VE EĞİTİMİ
Kuvvet Kavramı
Biyolojik yaklaşımla kuvvet,sporcunun bir kütleyi(kendi
vücudu,rakip yada bir araç olabilir) hareket ettirme,yani bir direnci
yenebilme ya da onu kas çalışmasıyla etkileme anlamına gelir.
Kuvveti Oluşumunu Etkileyen Faktörler
1- Fizyolojik Etkenler
2- koordinatif Etkenler
3- Morfolojik Etkenler
4- Psikodinamik Etkenler
1-Fizyolojik Etkenler ;
Kasta,kasılma hareketinin gerçekleşebilmesi için gerekli ön koşul enerji
metabollizmasıdır, yani kas dokusu içinde gerçekleşen enerrji
üretimleridir.Her türlü bedensel çalışmada,özellikle sportif
çalışmalarda kandaki ve kas dokusu içindeki enerji sağlayıcı
maddeler hızlı dönüşümlere uğrarlar ve organizmada kullanıma
uygun hale gelirler.
Çocukluk çağında kuvvet yeteneğinin oluşması kas liflerinin çapının
artması,bunun içinde yeterli ölçüde testeron hormonunun olması
gerekir.
2-Koordinatif Etkenler ;
Koordinasyon,fizyolojik yönden kas liflerinin,kas iğciklerinin maçlı
kullanımı olarak değerlendirilir.Kaslar arası ve kas içi olmak üzere 2
ayrılır.
Kaslar arası koordinasyon,amaçlı bir hareket dizisi sırasında agonist ve
antagonis kasların ortak hareket etmesidir.
Kas içi koordinasyon,merkezi sinir sitemi ile iskelet kaslarının,motor
birimlerin kullanımı ve yüklenme şiddetine bağlı olarak,ortak
çalışmasıdır.
3-Morfolojik Etkenler ;
Kas kütlesinin,vücut ağırlığına oranı kuvvet verimliliğinde önemli bir
etkenedir.Çocuk antremanında yneilmesi gereken dış
kuvvetler,çoğunlukla onun vücut ağırlığıyla ilintilidir.Dış kuvvet olarak
kendi vücut ağrlığını yenmek durumundadır.
4-Psİkodinamik Etlkenler ;
Yapılan spor dalının fiziksel özelliklerine uygun olarak,gelişimi
sağlamak için gerekli hareketler yapılır.
Kuvvet Türleri
1.sınıflama;
Genel kuvvet: Bir spor türüne özgü olmayan,tüm kas gruplarının çok
yönlü ürettiği kuvveti anlatır.
Özel kuvvet: Bir spor branşında gerekli olan kuvvet anlamına gelir.
2.Sınıflama;
Maksimal Kuvvet: Kasların yavaş kasılmasıyla ürettiği en büyük
kuvvettir.
Çabuk kuvvet: Belirli bir direnci,brim zamanda en sık yenen kuvvettir.
3.Sınıflama;
Statik kuvvet: İzometrik kas çalışması sonucu ortaya çıkan kuvvettir.
Dinamik Kuvvet: İzotonik kas çalışması sonucu ortaya çıkan kuvvettir.
4.Snıflama;
Absolut Kuvvet: Tüm kasların ürettiği maksimal kuvvettir.
Relatif Kuvvet: Vücudun kilogramı başına ürettiği kuvvettir.
1.
2.
3.
Kuvvet Gelişimi
Hettinger göre 11,Martin göre 10 yaşlarından itibaren cinsiyet
farklarının görülmeye başlamasıyla hızlanan kuvvet gelişimi,13-14
yaşlarında büyük bir gelişim oranına erişir.
Maksimal Kuvvetin Gelişimi
Çabuk Kuvvet Gelişimi
Kuvvette Devamlılığın Gelişimi
Kuvvet Eğitimi
Okul cocuğu çağı kuvvet alıştırmaları; Temel kuvvet yeteneğinin
eğitimi söz konusudur.Pedagoji ve psikolojik yönden ise verim
artışı sağlayacak teşvik ve uyarılar yapılmalıdır.
Yeni başlayanlar ile kuvvet çalışmaları;Kendi vücut ağırlığı ile
alıştırmalar yapılır.
Antremanlı cocuklar ile kuvvet çalışmaları;Oyun karakterinde ve
müsabaka formunda alıştırmalarla eğitilmelidir.
Kuvvet Antremanı İçeriği
Kendi vücut ağırlığıyla alıştırmalar :
-İp atlama
-Merdiven alıştırmaları
-Tırmanmalar
-Barfiks
Küçük Ek Ağırlıklı Alıştırmalar ;
-Eşli alıştırmalar
-Sağlık topuyla alıştırmlar
-Kum torbasıyla alıştırmlar
-Dambıllarla alıştırmalar
-Boş barla alıştırmalar
Ergenli Çağında Kuvvet Antreman İçeriği
-Genel kuvvet çalıştırmalar
-Özel alıştırmalar
-Müsabaka alıştırmaları
Çocuklarda Kuvvet Çalışmalarının Riskleri
-Akut yaralanmalar
-Kronik yaralanmalar
Cocuk ve Gneclerde Kuvvet Antremanı İçin Öneriler
-Çalışma öncesi iyi bir ısınma ve ön yüklenme
-Yüklenmeler sistematik olarak artırılmalı
-Artmış olan boy uzaması,alıştırmaların seçiminde gözönünde
tutulmalıdır.
-İkincil ergenlik döneminde kuvvet antremanı,spor dalına özgü
yöntemlere uygun olarak yapılmalıdır.
SÜRAT ÖZELLİĞİNİN GELİŞİMİ VE EĞİTİMİ
Sürat Kavramı : İnsanın motorik aksiyonlarını en kısa zaman
diliminde,en yoğun biçimde uygulması anlamına gelir.
Süratın Türleri
Reaksiyon
İvmelenme yeteneği
Lokomotorsal sürat
Süratte devamlılık
Sürati Etkileyen Faktörler
-Anteopometrik etkenler
-Esneklik ve kasların gevseme yetenegi
-Psişi etkiler
-Isınma
-Kas yoğunluğu
Sürat Özelliğinin Gelişimi ve Eğitilebilirliği
İnsan sprinter doğar,sprinter olunmaz.
Sürat yeteneğinin erken yaşlardan itibaren eğitilmeye başlamasında
bazı güçlükler vardır ;
-Psikolojik olarak hazır olabilmek
-Sportif tekniklerin eğitimi ve bunun önşartı olan koordinatif eğitimin de
devreye girmiş olması
Süratın Eğitimi
Okul cocugu cagında süratin eğitimi;
-Değişik pozisyonlarda reaksiyon çalışmalar
-Yer değiştirme oyunlar
-Ebeleme oyunları
-Slalom koşuları
İvmeleme Alıştırmaları :
-Arttrımalı koşular
-30-60 metre deparlar
-Tempo koşuları
HAREKERT GENİŞLİĞİ GELİŞİMİ VE EĞİTİMİ
Esneklik; Bir yada daha fazla eklemde istemli olarak,mümkün
olduğunca genis bir açı içerisinde yapabilme yeteneğidir.
Türleri;
Genel Hareket Genişliği: Kalça,omuz,omurga hareketliliğinin yeterli
düzeyde gelişmiş olmasını anlatır.
Özel Hareket Genişliği :Hareket genişliği belirli bir ekleme yönelikse
özel kabul edilir.
Aktif ve Pasif Hareket genişliği
Hareket Genişliğini Etkileyen Faktörler
-Eklem yapıları
-Antreman düzeyi
-Isınma
-Yorgunluk
-Çevre Koşulları
KOORDİNATİF YETENEKLERİN GELİŞİMİ VE EĞİTİMİ
Koordinasyon; amaca yönelik bir harekette isklet kasları ile merkezi
sinir sisteminin uyum içersinde çalışması,etkileşimidir.
Koordinatif Yeteneklerin Bileşenleri
-Kinestetik Ayrımlama
-Boyutsal yön belirleme yeteneği
-Denge yeteneği
-Statik denge
-Dinamik denge
-Objeyle dengeleme
-Rtim yeteneği
Koordinasyon Türleri
Genel Koordinasyon : Kişinin çeşitli hareket becerilerini kazanmasıdır
Özel Koordinasyon : Spor dalından çeşitli ve bir seri hareketin
hızlı,akıcı ve uyumlu şekilde yapılmasıdır.
Kapalı beceri Koordinasyonu : Sabit bir motor programına dayalı
teknik karekterli becerilerdir.
Açık beceri Koordinasyonu : Uyum gerektiren motor programa dayalı
becerilerdir.
Koordinasyon Özellikleri
-Zorluk derecesi
-Kesinlik ve doğruluk düzeyi
-Edinilme süresi
Koordinasyonu Etkileyen Faktörler
-Duyu organlarının hassaslığı
-Antreman ve hareket deneyimi
-Yorgunluk
-Cinsiyet